Οι μαζικές δολοφονίες είναι από τις πιο μυστήριες υποθέσεις που απασχολούν πολλούς τομείς της ψυχολογίας και της ψυχιατρικής. Τις τελευταίες δεκαετίες υπάρχουν αρκετά περιστατικά τόσο στον προηγμένο Δυτικό κόσμο όσο και σε χώρες της Ανατολής που εγείρουν ερωτήματα σχετικά με την ψυχοσύνθεση των δραστών, τα κίνητρά τους και την φύση των αποφάσεών του. Ολοκλήρος ο κόσμος συγκλονίστηκε από τα γεγονότα στο Όσλο, μία πόλη γνωστή όπου ανάλογο περιστατικό δεν είχε συμβεί ποτέ, ούτε υπήρχαν ποτέ οι ενδείξεις πως κάτι τέτοιο υπάρχει ακόμη και ως απειλή. Τις υποθέσεις αυτές κάνει ακόμη πιο δύσκολες το γεγονός ότι στην πλειοψηφία των περιπτώσεων οι δράστες επιλέγουν την αυτοχειρία όταν έχουν ολοκληρώσει το έργο τους ή όταν θεωρήσουν ότι ο κλοιός έχει σφίξει τόσο πολύ ώστε η σύλληψη και τιμωρία τους είναι πλέον κάτι το αναπόφευκτο. Το ακόμη πιο περίεργο στην περίπτωση του Όσλο είναι πως ο δράστης δεν αυτοκτόνησε, παραδόθηκε ήρεμα στις αρχές ενώ φαίνεται να αποδέχεται τις πράξεις του ως γεγονότα χωρίς όμως να τα ομολογεί ως εγκλήματα.
Η υπόθεση του Όσλο θα χρειαστεί αρκετό καιρό και μία σειρά από πραγματογνωμοσύνες για να μπορέσουμε να έχουμε κάποια συμπεράσματα. Ωστόσο, γενικότερα έχουν διατυπωθεί από τον Kelleher 7 κατηγορίες των δραστών μαζικών δολοφονιών. Στην πρώτη κατηγορία ανήκουν αυτοί οι οποίοι χαρακτηρίζονται από μία ''διαστρεβλωμένη αγάπη'', δηλαδή αντιμετωπίζουν κάποια προσωπικά ή συζυγικά προβλήματα και έτσι καταφεύγουν σε αυτή την πράξη σκοτώνοντας συνήθως μέλη της οικογένειας, συμπεριλαμβανομένου του ατόμου που αποτελεί το αντικείμενο του ανεκπλήρωτου έρωτα ή της πληγωμένης αγάπης. Σε αυτή την κατηγορία ανήκουν κυρίως άνδρες οι οποίοι θεωρούν την οικογένεια ως προέκταση του εαυτού τους. Ο εγωκεντρισμός τους τούς τυφλώνει κάνοντάς τους να νομίζουν πως η δική τους προσωπική δυστυχία είναι και δυστυχία της οικογένειάς τους και επιλέγουν την μαζική δολοφονία για να γλιτώσουν τον εαυτό τους και κατά συνέπεια και την οικογένειά τους από τα χειρότερα που έρχονται.
Η δεύτερη κατηγορία είναι η πολιτική και το μίσος.Οι δράστες που έχουν σχετικά κίνητρα θεωρούν ότι η πράξη τους θα ωφελήσει το γενικότερο καλό και θεωρεί ότι αυτό γίνεται με την δολοφονία ατόμων που έχουν διαφορετικές από αυτό απόψεις ή που σχετίζονται με κάτι που διαφέρει πολιτικά ή ιδεολογικά από αυτούς. Εδώ τα παραδείγματα είναι πάρα πολλά με πιο τρανταχτό την κατάρρευση των Δίδυμων Πύργων αλλά και τις συνεχείς επιθέσεις αυτοκτονίας σε διάφορες χώρες της Ανατολής.
Η τρίτη κατηγορία περιλαμβάνει το χαρακτηριστικό της εκδίκησης. Το άτομο εδώ καταφεύγει σε αυτή την επιλογή ως ανταπόδωση της ταπείνωσης που έχει υποστεί. Σε αυτή την περίπτωση συγκαταλλέγονται επιθέσεις σε σχολεία και πανεπιστήμια. χώρους εργασίας αλλά και επιθέσεις που μπορεί να είναι εναντίον ευρύτερων κοινωνικών ομάδων των οποίων μέλη αποτελούν τα άτομα που θεωρεί πως τον/ την ταπείνωσαν.
Στην επόμενη κατηγορία συγκαταλλέγονται οι μαζικές δολοφονίες που έχουν σεξουαλικό χαρακτήρα και στοχεύουν στην ικανοποίηση μέσω του σαδισμού, αλλά αυτό το είδος είναι δύσκολο να διαχωριστεί από τις κατά συρροή δολοφονίες.
Στην πέμπτη κατηγορία περιλαμβάνονται οι μαζικές δολοφονίες των οποίων οι δράστες πάσχουν από ψυχικές διαταραχές τα συμπτώματα των οποίων τους οδηγούν στην διάπραξη τους εγκλήματος.Παρόλο που μικρό ποσοστό των δραστών πάσχει από σοβαρές ψυχικές διαταραχές όπως ψυχώσεις ή σχιζοφρένεια, σημαντικό ποσοστό αντιμετωπίζει ψυχολογικά προβλήματα και διαταραχές όπως κατάθλιψη, διαταραχή αντικοινωνικής προσωπικότητας κλπ.
Ο εκτελεστής μαζικός δολοφόνος σκοτώνει εν ψυχρώ είτε για προσωπικό όφελος ή χωρίς να είναι προσχεδιασμένο για να αποφύγει κάτι, π.χ. δολοφονία μαρτύρων. Στην τελευταία κατηγορία είναι οι ανεξήγητες μαζικές δολοφονίες. Υπάρχουν περιπτώσεις που δεν υπάρχει κάποιος προφανής λόγος που να κατέφυγαν σε αυτό το έγκλημα και εντάσσονται σε αυτή την κατηγορία.
Φαίνεται λοιπόν πως οι μαζικές δολοφονίες είναι ένα πολυσύνθετο φαινόμενο το οποίο θέλει ιδιαίτερη προσοχή κατά την προσέγγιση και ερμηνεία του όπως και κάθε περίπτωση πρέπει να αντιμετωπίζεται εξατομικευμένα. Όοσν αφορά τη μαζική δολοφονία του Όσλο, τα πρώτα στοιχεία μαρτυρούν πως σαφέστατα είναι μία προσχεδιασμένη πράξη, εικάζεται πως έχει πολιτικό χαρακτήρα αν προσέξει κανείς τα λεγόμενα του δράστη αλλά σίγουρα υπάρχουν πολλά ερωτήματα τα οποία μένουν αναπάντητα και οι ειδικοί που δουλεύουν στην υπόθεση θα κριθούν να απαντήσουν.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου