Τρίτη 4 Ιανουαρίου 2011

Συγνώμη και συγχώρεση: μία δύσκολη υπόθεση






Ειδικά τα Χριστούγεννα αλλά και σε άλλες περιπτώσεις γιορτινών ημερών οι λέξεις της συγνώμης και της συγχώρεσης χρησιμοποιούνται πιο συχνά καθώς τέτοιες μέρες αποτελούν έναυσμα για μία νέα αρχή, το να γυρίσουμε σελίδα και να αφήσουμε πίσω ό,τι έχουμε κάνει και πληγώσαμε κάποιον αλλά και ό,τι μας πλήγωσε. Τι είναι αυτό όμως που κάνει μία συγνώμη αποτελεσματική;
Η αλήθεια είναι ότι η ψυχολογία μέχρι πρόσφατα ασχολήθηκε κυρίως με τους παράγοντες που επηρεάζουν το αν και πότε κάποιος θα ζητήσει συγνώμη και όχι τόσο με τους παράγοντες που επηρεάζουν το αν μία συγνώμη είναι αποτελεσματική. Πρόσφατα μία έρευνα στο Πανεπιστήμιο του Maryland έδειξε πως υπάρχουν τρεις διαφορετικές μορφές της συγνώμης οι οποίες είναι αποτελεσματικές ανάλογα με το χαρακτήρα του ατόμου στο οποίο απευθύνεται η συγνώμη.
Η πρώτη μορφή συγνώμης είναι αυτή που περιέχει την έννοια της επανόρθωσης ( συγνώμη που έσπασα το παράθυρο, θα το αλλάξω αύριο), η δεύτερη είναι η συγνώμη της κατανόησης και του συμμερισμού (συγνώμη που κοιμήθηκα με τον καλύτερό σου φίλο, ξέρω πως είναι δύσκολο να εμπιστευτείς εμένα ή αυτόν ξανά) και ο τρίτος τύπος συγνώμης  είναι η συγνώμη που δείχνει αναγνώριση της παραβίασης κανόνων ή νόμων (συγνώμη που συμβούλευσα τη CIA για το πώς να βασανίζει ανθρώπους, παραβίασα όντως τον κώδικα δεοντολογίας).
Τα αποτελέσματα από τους 175 φοιτητές που συμμετείχαν στην έρευνα έδειξαν πως μία συγνώμη που περιλαμβάνει υπόσχεση αποζημίωσης είναι περισσότερο αποτελεσματική με ανθρώπους που είναι ατομιστές και υλιστές. Η δεύτερη μορφή συγνώμης είναι πιο αποτελεσματική σε ανθρώπους που ορίζουν τον εαυτό τους κυρίως μέσα από τις σχέσεις τους με τους άλλους και είναι και οι ίδιοι πιο συμπονετικοί ενώ ο τρίτος τύπος συγνώμης είναι περισσότερο αποτελεσματικός με άτομα τα οποία ορίζουν τον εαυτό τους κυρίως ως μέλη μιας μεγαλύτερης ομάδας.
Τέλος όσο πιο επεξηγηματική (με περισσότερες λεπτομέρειες) είναι μία συγνώμη τόσο πιο αποτελεσματική φάνηκε να είναι.
Είναι σίγουρο ότι αυτή η έρευνα αποκαλύπτει ενδιαφέροντα πράγματα για το πώς η διαφορετικότητα επηρεάζει το αν και κατά πόσο θα δεχτούμε ή όχι μία συγνώμη ή τον τρόπο που θα ζητήσουμε συγνώμη. Δεν είμαι σίγουρη όμως το κατά πόσο το να επιλέξουμε μία συγκεκριμένη μορφή συγνώμης ανάλογα με αυτόν που έχουμε απέναντί μας ακυρώνει το ίδιο το νόημα της μετάνοιας...Όπως και να χει, όποιον τρόπο ή λόγο και αν έχουμε για να ζητήσουμε συγνώμη το μόνο σίγουρο είναι ότι τις περισσότερες φορές η συγνώμη λειτουργεί λυτρωτικά...



Πηγή: The psychologist (October, 2010)

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου