Κοινωνική Συμμόρφωση

        

          Πόσο εύκολα επηρεαζόμαστε από τους γύρω μας;Πόσο σταθεροί είμαστε στις απόψεις μας και πόσο οι γύρω μας επιδρούν σε αυτά που σκεφτόμαστε;

         Το πείραμα κοινωνικής συμμόρφωσης του Solomon Αsch πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά το 1946 και είχε ως πρωταρχικό στόχο να διερευνήσει το πόσο εύκολα οι άνθρωποι συμμορφώνονται στις απόψεις των άλλων. Το πείραμα βασιζόταν σε μία μεγάλη ομάδα συνεργατών οι οποίοι παρουσιάζονταν επίσης ως απλοί συμμετέχοντες στο πείραμα μαζί με τους πραγματικούς συμμετέχοντες. Στους συμμετέχοντες δίνονταν κάποιες εικόνες και τους γίνονταν κάποιες ερωτήσεις πάνω σε αυτές ενώ οι απαντήσεις ήταν προφανείς. Για παράδειγμα τους δινόταν μία εικόνα με μία σειρά από διάφορες γραμμές και οι συμμετέχοντες καλούνταν να απαντήσουν σε κάτι τόσο προφανές όσο το ποια γραμμή έχει μεγαλύτερο μήκος.

         Η ομάδα όπου αποτελούσε συνεργάτες του ερευνητή και τους ''πλαστούς'' συμμετέχοντες του πειράματος, σκόπιμα έδιναν λάθος απαντήσεις για να διερευνηθεί το πόσο η άποψη των πολλών θα επηρεάσει την απάντηση των πραγματικών συμμετεχόντων, όχι σε κάτι υποκειμενικό αλλά σε κάτι τόσο προφανές όσο αυτό της γραμμής με το μεγαλύτερο μήκος.

         Τα αποτελέσματα της έρευνας προκάλεσαν μεγάλη έκπληξη ακόμη και στον ίδιο τον ερευνητή και σχεδιαστή του πειράματος καθώς φάνηκε πως μεγάλο ποσοστό των ανθρώπων συμμορφώνονταν με την άποψη των πολλών ακόμη και όταν ήταν σίγουροι για την ορθότητα της απάντησής τους! Είναι εντυπωσιακό πως μόνο ένας στους τέσσερις πραγματικούς συμμετέχοντες του πειράματος έδειχνε να μην επηρεάζεται από την επικρατούσα κοινωνική άποψη σε κάτι τόσο απλό...

         Οι συνειρμοί που προκύπτουν από αυτό το πείραμα είναι πολλοί. Άραγε πόσο εύκολα επηρεαζόμαστε σε κάτι λιγότερο προφανές; Σε κάτι που δεν προβάλλεται ως σωστό από ακόμη δέκα άτομα που βρίσκονται στον ίδιο χώρο αλλά από πληθώρα ΜΜΕ, ''ειδικών'' και λοιπών υπευθύνων; Για παράδειγμα πόσο εύκολα παραιτούμαστε από τα αυτονόητα ατομικά μας δικαιώματα όταν συμμορφωνόμαστε εύκολα στο όνομα της αυτονόητης κοινωνικά αίσθησης της τάξης και ασφάλειας; Πόσο εύκολα συμμορφωνόμαστε σε ευτελείς στόχους και όνειρα όπως η απόκτηση ακόμη μίας τσάντας που παραπέμπει σε δερμάτινο κάθισμα αυτοκινήτου ή σε εξαντλητικές δίαιτες γιατί ΈΤΣΙ είναι το ιδανικό γυναικείο σώμα;;;

             Τέλος πόσο εύκολα συμμορφωνόμαστε σε ευτελή πρότυπα, σε εξευτελιστικά στερεότυπα και σε αστείες για την εποχή και τη μόρφωσή μας προκαταλήψεις; Την επόμενη φορά λοιπόν καλύτερα πριν αβίαστα ακολυθήσουμε το κοπάδι καλό θα ήταν να σκεφτούμε μήπως η δική μας άποψη είναι καλύτερη καθώς ότι λέει η πλειοψηφία δεν είναι πάντα και το σωστό...