Πέμπτη 27 Ιανουαρίου 2011

Διαδικτυακός εθισμός



  Το διαδίκτυο είναι καθημερινό κομμάτι της ζωής μας αλλά όπως παρατηρούν οι επιστήμονες υπάρχει ένα σημαντικό ποσοστό κυρίως εφήβων οι οποίοι εκδηλώνουν συμπεριφορές εθισμού σχετικά με την χρήση του διαδικτύου και των ηλεκτρονικών παιχνιδιών.
             
              Ο εθισμός στο διαδίκτυο έχει χαρακτηριστικά που εμφανίζουν οι χρήστες και εξαρτημένοι άλλων ουσιών όπως το αλκοόλ και τα ναρκωτικά αλλά και άλλες δραστηριότητες όπως ο τζόγος.
·         Κυριαρχία : Ο εθισμός στο διαδίκτυο έχει το χαρακτηριστικό της κυριαρχίας όπως ακριβώς συμβαίνει με τις ψυχοδραστικές ουσίες καθώς το ίντερνετ πλέον , εφόσον το άτομο έχει εθιστεί γίνεται το κέντρο της ζωής του ατόμου.
·         Τροποποίηση της διάθεσης: όπως συμβαίνει και με τη χρήση των ψυχοδραστικών ουσιών και τις αντίστοιχες εξαρτήσεις, η διάθεση και συμπεριφορά του ατόμου επηρεάζεται σημαντικά από τον τρόπο και τη συχνότητα χρήσης προκαλώντας καλή διάθεση και ηρεμία όταν το άτομο έχει πρόσβαση στο διαδίκτυο ενώ αντίθετα κακή διάθεση και μούδιασμα όταν δεν μπορεί να το χρησιμοποιήσει.
·         Ανοχή: Χαρακτηριστικό της χρήσης των ψυχοδραστικών ουσιών είναι πως   σταδιακά πρέπει να αυξάνεται η ποσότητα της δόσης της ουσίας για να μπορέσει το άτομο να βιώσει τα ίδια συναισθήματα ευφορίας. Αντίστοιχα, στη χρήση του διαδικτύου αυξάνεται η ανεκτικότητα του ατόμου για αυτό και σταδιακά αυξάνονται και οι ώρες χρήσης του διαδικτύου για να μπορέσει το άτομο να νιώσει αισθήματα ικανοποίησης και ευφορίας.
·         Συμπτώματα στέρησης: Η αναφορά στα συμπτώματα στέρησης έχει να κάνει με ένα σύνολο συμπτωμάτων που χαρακτηρίζει τους χρήστες ψυχοδραστικών ουσιών οι οποίοι καλούνται να αντιμετωπίσουν τόσο σωματικά συμπτώματα τα οποία διαρκούν περιορισμένο χρονικό διάστημα αλλά είναι επίπονα όσο και συμπτώματα στέρησης που έχουν να κάνουν με το μυαλό και τα συναισθήματα του χρήστη και τα οποία είναι πολύ δύσκολο να αντιμετωπιστούν. Στην περίπτωση των εθισμένων χρηστών του διαδικτύου δεν έχουν περιγραφεί άμεσα σωματικά συμπτώματα στέρησης αλλά υπάρχουν δυσάρεστες συναισθηματικές καταστάσεις και αντιδράσεις όταν απομακρύνονται από την χρήση του διαδικτύου.
·         Σύγκρουση: Στις περιπτώσεις των εξαρτημένων από ψυχοδραστικές ουσίες ατόμων , η ίδια χρήση αλλά και τα συνεπαγόμενα αποτελέσματα αυτής στη συμπεριφορά του ατόμου οδηγούν στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων σε διαπροσωπικές συγκρούσεις με τα άτομα του στενού περιβάλλοντος του ατόμου που ενοχλούνται από αυτή την προβληματική συμπεριφορά αλλά πολλές φορές και σε εσωτερικές συγκρούσεις. Στην περίπτωση των εσωτερικών συγκρούσεων που βιώνει το άτομο, λαμβάνει χώρα μία εσωτερική πάλη καθώς από τη μία το άτομο απολαμβάνει την αίσθηση που του προκαλεί η ουσία αλλά από την άλλη σε κάποια σημεία γίνεται και αισθητή η πτώση της λειτουργικότητας και η αλλαγή στη συμπεριφορά σε βαθμό που ενοχλείται και ο ίδιος ο χρήστης. Τις περισσότερες φορές το άτομο συναντά μεγάλες δυσκολίες στο να λύσει αυτές τις συγκρούσεις  με συνέπεια να ενταθούν τα προβλήματα που αντιμετωπίζει τόσο σε προσωπικό όσο και σε διαπροσωπικό επίπεδο. Στην περίπτωση του διαδικτυακού εθισμού, το άτομο βιώνει τις ίδιες ακριβώς συγκρούσεις και τις ίδιες δυσκολίες στην επίλυσή τους. 
         Υποτροπή: Ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που έχουν να αντιμετωπίσουν οι χρήστες ψυχοδραστικών ουσιών είναι οι υποτροπές. Σε πολλές περιπτώσεις, το άτομο παρόλο που απέχει από την χρήση αρκετό καιρό μην μπορώντας να διαχειριστεί την έλλειψη της χρήσης και περισσότερο τη συναισθηματική και νοητική εξάρτηση από αυτήν, ξανακυλά και επανέρχεται στην προηγούμενη προβληματική κατάσταση. Παρομοίως, και στον εθισμό του διαδικτύου είναι πιθανή η υποτροπή και υπαρκτή η τάση το άτομο να επανέλθει επανειλημμένως σε παθολογικές μορφές χρήσης ακόμη και μετά από αρκετό καιρό αποχής η ελέγχου.

               Τα άτομα που εκδηλώνουν συμπεριφορές εθισμού από το διαδίκτυο είναι άτομα τα οποία είναι μοναχικά, έχουν χαμηλή αυτο-πεποίθηση και καταθλιπτικά συμπτώματα. Είναι άτομα  που δεν είναι ικανοποιημένα από τη ζωή τους όπως αυτή είναι για αυτό και αναζητούν τη λύση σε έναν φανταστικό κόσμο χωρίς ταυτότητα τον κόσμο του διαδικτύου. Η προβληματική χρήση του ίντερνετ μπορεί να οδηγήσει σε πτώση της λειτουργικότητας του ατόμου σε όλα τα επίπεδα ακόμα και σε επίπεδα προσωπικής υγιεινής.

            Η δική μου συμβουλή είναι να κοιτάξουμε τα προβλήματα κατάματα, να μην ψάχνουμε για κανενός είδους υποκατάστατο πόσο μάλλον την ψυχρή οθόνη ενός υπολογιστή. Η πραγματική ζωή είναι έξω από το σπίτι, οι πραγματικοί άνθρωποι είναι αλλιώς και η συζήτηση πρόσωπο με πρόσωπο δεν μπορeι σε καμία περίπτωση να αντικατασταθεί. Για αυτό λοιπόν αφήστε τις πολλές ώρες μπροστά στον υπολογιστή και βγείτε στον έξω κόσμο....

Δευτέρα 24 Ιανουαρίου 2011

Ενδοοικογενειακή βία



  
           Η ενδοοικογενειακή βία είναι ένα φαινόμενο το οποίο όπως δείχνει πανελλήνια επιδημιολογική έρευνα που διεξήχθη το 2003 δεν είναι και τόσο σπάνιο.  Η ενδοοικογενειακή βία περιλαμβάνει κάθε μορφή σωματικής, ψυχολογικής, σεξουαλικής ή οικονομικής βίας και κακοποίησης ενώ οι σχέσεις που ενέχουν αυτές τις μορφές βίας χαρακτηρίζονται από τον εξευτελισμό, τον έλέγχο, την εξουσία και την καταπάτηση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Στην Ελλάδα το 56% των γυναικών έχει υποστεί ψυχολογική βία, το 3.6% έχει πέσει θύμα σωματικής κακοποίησης ενώ το 3.5% έχει εμπειρίες σεξουαλικής κακοποίησης (ΚΕΘΙ, 2003). Αυτό όμως που είναι πιο σοκαριστικό είναι πως 2 στις 10 γυναίκες γνωρίζουν τουλάχιστον μία γυναίκα που είναι θύμα ενδοοικογενειακής βίας.
     
           Παρόλο που και άνδρες είναι θύματα ενδοοικογενειακής βίας τα στατιστικά στοιχεία δείχνουν πως το θύμα σε συντριπτική πλειοψηφία είναι γυναίκα. Ωστόσο, στο φαινόμενο της ενδοοικογενειακής βίας υπάρχει μεγάλος σκοτεινός αριθμός κακοποίησης καθώς μεγάλο ποσοστό των γυναικών που είναι θύματα σιωπούν και ποτέ δεν καταγέλλουν τον δράστη. Συνήθως, ιδιαίτερα στην ελληνική κοινωνία η σιωπή προτιμάται από την κοινωνική κριτική, από τα αισθήματα ντροπής που μπορεί να συνοδεύσουν την αποκάλυψη, την κοινωνική περιθωριοποίηση ενώ πολλές γυναίκες δεν μιλούν από φόβο για αντίποινα από το σύντροφο/συζυγό τους.

ΓΙΑΤΙ ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΔΕΝ ΦΕΥΓΟΥΝ;

              Πολλές φορές αναρωτιόμαστε γιατί οι γυναίκες που κακοποιούνται δεν φεύγουν από την καταστροφική αυτή σχέση. Τα πράγματα όμως δεν είναι απλά για αυτές τις γυναίκες καθώς συναντούν πολλά αδιέξοδα. Τις περισσότερες φορές οι γυναίκες αυτές είναι οικονομικά εξαρτημένες από τον σύντροφό τους, δεν έχουν άλλο μέρος να μείνουν, ενώ δεν είναι σπάνιες οι περιπτώσεις που εμπλέκονται ζητήματα επιμέλειας και φροντίδας των παιδιών όταν αυτά υπάρχουν. Ακόμη, η κοινωνία δίνει ιδιαίτερη σημασία στην διατήρηση της οικέγενειας και πολλές φορές οι γυναίκες αυτές θεωρούν πως είναι καλύτερο για τα παιδιά τους να μην είναι παιδιά χωρισμένων γονιών χωρίς να σκεφτούν τις καταστροφικές συνέπειες που έχουν οι εικόνες κακοποίησης που βιώνουν καθημερινά.
             Ακόμη πολλές φορές στο φαινόμενο της κακοποίησης έχουμε στο νου μας μόνο τη σκηνή της καοποίησης αγνοώντας πως το φαινόμενο αυτό είναι μέρος ενός κύκλο. Ο κύκλος της βίας έχει τρεις φάσεις: 1) Στην πρώτη φάση δημιουργείται η ένταση ενώ η γυναίκα για να αποφύγει την κακοποίηση προσπαθεί να ικανοποιήσει το σύντροφό της, να αρνηθεί το θυμό της ή και να τον δικαολογεί.
        2) Στην δέυτερη φάση η κατάσταση ξεφεύγει από κάθε έλεγχο και η γυναίκα κακοποιείται. Συνήθως ο δράστης ισχυρίζεται πως η γυναίκα του πρέπει να πάρει ένα μάθημα καθώς 'δεν παίρνει από λόγια'
         3) Στην τρίτη φάση, η δράστης αλλάζει εντελώς καθώς γυρνά μετανιωμένος και απόλυτα ευγενικός. Ισχυρίζεται πως υπεραγαπά τη σύντροφό του, πως ήταν ένα λάθος της στιγμής και ουσιαστικά αυτή είναι η φάση θυματοποίησης για τη γυναίκα. Πολλές φορές μεσολαβεί ένα αρκετά μεγάλο διάστημα ηρεμίας στο οποίο η γυναίκα πραγματικά νιώθει πως όλα έχουν αλλάξει και πως δεν απειλείται πια ώστε να είναι επιτακτική η ανάγκη να γίνει.

      Είναι σημαντικό να τονισθεί σε αυτό το σημείο πως εφόσον η κακοποίηση συμβεί μία φορά στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων ξανασυμβαίνει στο μέλλον, ενώ σε πολλές περιπτώσεις τα θύματα χάνουν τη ζωή τους καθώς η βία κλιμακώνεται. Ακόμη η βία δεν γνωρίζει μορφωτικό επίπεδο, οικονομική κατάσταση, εξωτερική εμφάνιση...Η βία είναι διαταξική!
ΤΙ ΜΠΟΡΕΙΣ ΝΑ ΚΑΝΕΙΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΕΝΑ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ ΒΙΑΣ 
  • Να πας στο Αστυνομικό Τμήμα της περιοχής σου. Εκεί δήλωσε την κακοποίηση και ζήτησε να σε προστατεύσουν. Μπορείς να ζητήσεις να γίνουν συστάσεις στο δράστη κατόπιν εισαγγελικής παραγγελίας. Επίσης μπορείς να του υποβάλεις μήνυση ή στο Αστυνομικό Τμήμα ή στον εισαγγελέα.
  • Να πας σε ένα εφημερεύον νοσοκομείο και να υποβληθείς σε εξέταση. Μη διστάσεις να αναφέρεις τα πραγματικά στοιχεία του συμβάντος. Εάν έχεις υποστεί σοβαρή σωματική κακοποίηση και δεν μπορείς να μετακινηθείς, κάλεσε το 166 για να σε μεταφέρει.
  • Να απευθυνθείς σε μια από τις εξειδικευμένες υπηρεσίες, οι οποίες είναι στελεχωμένες με συμβούλους που θα σε ακούσουν, θα σου προσφέρουν ΔΩΡΕΑΝ ψυχοκοινωνική στήριξη και νομικές συμβουλές και θα σε βοηθήσουν να ακολουθήσεις στη ζωή σου τους δρόμους που εσύ επιλέγεις και σου ταιριάζουν περισσότερο. Αν έχεις ανάγκη φιλοξενίας, υπάρχει η δυνατότητα να εξασφαλισθεί προσωρινή διαμονή για σένα και τα παιδιά σου.
            Αν κάποιος χρησιμοποιεί την φυσική του δύναμη επάνω σου, αν σε παρακολουθεί, ελέγχει τα τηλεφωνήματά σου, σου απαγορεύει να δουλέψεις, σε εξαναγκάζει σε σεξουαλική επαφή, σε ταπεινώνει, σε υποτιμά, σε βρίζει...ΤΟΤΕ ΑΣΚΕΙ ΒΙΑ...ΜΗΝ ΣΙΩΠΑΣ ΑΛΛΟ ΚΑΙ ΜΙΛΗΣΕ

Παραρτήματα του Κέντρου Ερευνών για Θέματα Ισότητας λειτουργούν επίσης στις εξής πόλεις:
  • Θεσσαλονίκη (Συγγρού 30, τηλ: 231 0 51 79 59)
  • Πάτρα (Κανακάρη 101Β, τηλ: 261 0 62 00 59)
  • Βόλος (Αναλήψεως 170, τηλ: 2421 0 78 218-9)
  • Ηράκλειο Κρήτης (Οδός 1866, Αρ. 105, τηλ: 281 0 34 13 87)

Τετάρτη 19 Ιανουαρίου 2011

Κοινωνική Συμμόρφωση

        


          Πόσο εύκολα επηρεαζόμαστε από τους γύρω μας;Πόσο σταθεροί είμαστε στις απόψεις μας και πόσο οι γύρω μας επιδρούν σε αυτά που σκεφτόμαστε;

         Το πείραμα κοινωνικής συμμόρφωσης του Solomon Αsch πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά το 1946 και είχε ως πρωταρχικό στόχο να διερευνήσει το πόσο εύκολα οι άνθρωποι συμμορφώνονται στις απόψεις των άλλων. Το πείραμα βασιζόταν σε μία μεγάλη ομάδα συνεργατών οι οποίοι παρουσιάζονταν επίσης ως απλοί συμμετέχοντες στο πείραμα μαζί με τους πραγματικούς συμμετέχοντες. Στους συμμετέχοντες δίνονταν κάποιες εικόνες και τους γίνονταν κάποιες ερωτήσεις πάνω σε αυτές ενώ οι απαντήσεις ήταν προφανείς. Για παράδειγμα τους δινόταν μία εικόνα με μία σειρά από διάφορες γραμμές και οι συμμετέχοντες καλούνταν να απαντήσουν σε κάτι τόσο προφανές όσο το ποια γραμμή έχει μεγαλύτερο μήκος.

         Η ομάδα όπου αποτελούσε συνεργάτες του ερευνητή και τους ''πλαστούς'' συμμετέχοντες του πειράματος, σκόπιμα έδιναν λάθος απαντήσεις για να διερευνηθεί το πόσο η άποψη των πολλών θα επηρεάσει την απάντηση των πραγματικών συμμετεχόντων, όχι σε κάτι υποκειμενικό αλλά σε κάτι τόσο προφανές όσο αυτό της γραμμής με το μεγαλύτερο μήκος.

         Τα αποτελέσματα της έρευνας προκάλεσαν μεγάλη έκπληξη ακόμη και στον ίδιο τον ερευνητή και σχεδιαστή του πειράματος καθώς φάνηκε πως μεγάλο ποσοστό των ανθρώπων συμμορφώνονταν με την άποψη των πολλών ακόμη και όταν ήταν σίγουροι για την ορθότητα της απάντησής τους! Είναι εντυπωσιακό πως μόνο ένας στους τέσσερις πραγματικούς συμμετέχοντες του πειράματος έδειχνε να μην επηρεάζεται από την επικρατούσα κοινωνική άποψη σε κάτι τόσο απλό...

         Οι συνειρμοί που προκύπτουν από αυτό το πείραμα είναι πολλοί. Άραγε πόσο εύκολα επηρεαζόμαστε σε κάτι λιγότερο προφανές; Σε κάτι που δεν προβάλλεται ως σωστό από ακόμη δέκα άτομα που βρίσκονται στον ίδιο χώρο αλλά από πληθώρα ΜΜΕ, ''ειδικών'' και λοιπών υπευθύνων; Για παράδειγμα πόσο εύκολα παραιτούμαστε από τα αυτονόητα ατομικά μας δικαιώματα όταν συμμορφωνόμαστε εύκολα στο όνομα της αυτονόητης κοινωνικά αίσθησης της τάξης και ασφάλειας; Πόσο εύκολα συμμορφωνόμαστε σε ευτελείς στόχους και όνειρα όπως η απόκτηση ακόμη μίας τσάντας που παραπέμπει σε δερμάτινο κάθισμα αυτοκινήτου ή σε εξαντλητικές δίαιτες γιατί ΈΤΣΙ είναι το ιδανικό γυναικείο σώμα;;;

             Τέλος πόσο εύκολα συμμορφωνόμαστε σε ευτελή πρότυπα, σε εξευτελιστικά στερεότυπα και σε αστείες για την εποχή και τη μόρφωσή μας προκαταλήψεις; Την επόμενη φορά λοιπόν καλύτερα πριν αβίαστα ακολυθήσουμε το κοπάδι καλό θα ήταν να σκεφτούμε μήπως η δική μας άποψη είναι καλύτερη καθώς ότι λέει η πλειοψηφία δεν είναι πάντα και το σωστό...

                                 

Τρίτη 18 Ιανουαρίου 2011

ΤΟ ΠΕΙΡΑΜΑ...

        

  
      Πώς μπορούν οι συνθήκες να αλλάξουν τον τρόπο που φέρεται ένας άνθρωπος; Πώς απλοί καθημερινοί άνθρωποι επιδεικνύουν αντί-κοινωνική συμπεριφορά και φτάνουν στο σημείο να σκοτώσουν; Πώς απλοί καθημερινοί άνθρωποι με την αίσθηση μιας στολής γίνονται απολυταρχικοί;
       
         Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το πείραμα του Ζimbardo που πραγματοποιήθηκε το 1971 στο Πανεπιστήμιο του Stanford στην Αμερική. Ο σκοπός ήταν να διερευνηθούν οι συμπεριφορές των ανθρώπων στο περιβάλλον μίας φυλακής και για αυτό κλήθηκαν κάποιοι εθελοντές να συμμετέχουν. Έπειτα από κλήρωση κάποιοι ήταν οι φυλακισμένοι ενώ κάποιοι θα είχαν το ρόλο του δεσμοφύλακα. Το πείραμα είχε σχεδιασθεί να διαρκέσει 14 μέρες. Τα πράγματα όμως ήταν πιο περίπλοκα από όσο και ο ίδιος ο ερευνητής φανταζόταν.



        Ενώ στην αρχή όλα φαίνονταν ήρεμα και όλοι έπαιζαν το ρόλο τους πολύ καλά μόλις την δεύτερη μέρα άρχισαν να υπάρχουν διαμαρτυρίες των κρατουμένων και το πείραμα έληξε μόλις πριν τη συμπλήρωση μιας εβδομάδας από την έναρξή του.
        
       Από τη μία, εθελοντές φοιτητές ψευδό-κρατούμενοι απόλυτα υγιείς πριν τη συμμετοχή τους στο πείραμα, έδειξαν συμπτώματα αγχωδών διαταραχών αλλά και συμπεριφορά απόλυτα υποτακτική στην εξουσία των δεσμοφυλάκων. Μάλιστα, κάποιοι κρίθηκε αναγκαίο να απομακρυνθούν από το πείραμα για το καλό της ψυχικής τους υγείας. 
          
        Από την άλλη πλευρά, αυτή των δεσμοφυλάκων, φοιτητές υποδείγματα καλής συμπεριφοράς, δημοφιλείς στους φοιτητές τους χωρίς δείγματα επιθετικότητας στο παρελθόν επέδειξαν μέσα σε αυτό το μικρό διάστημα ημερών ακραίες συμπεριφορές απολυταρχισμού, βρίζοντας και εξευτελίζοντας τους ψευδό-κρατούμενους.
           
      Και όλα αυτά παρατηρήθηκαν σε διάστημα λίγων ημερών σε ένα πείραμα όπου όλοι εξ' αρχής γνώριζαν ότι πρόκειται για ένα περιβάλλον εξομοίωσης και τίποτα παραπάνω.
            
      Το μόνο που θέλω μέσα από αυτό το άρθρο είναι να ενεργοποιήσω μία διαδικασία σκέψης σχετικά με τον ρόλο που διαδραματίζουν κάποιες ομάδες στην κοινωνία, μέσα από τις καθημερινές παρατηρήσεις. Δεν είναι λίγες οι φορές που ακόμη και υπάλληλοι ασφαλείας σε εμπορικά κέντρα την ώρα που φορούν τη στολή εργασίας μετατρέπονται σε έναν άλλο άνθρωπο. Λίγοι από αυτούς χαμογελάνε, το περπάτημα τους, ο τρόπος που κοιτάνε τριγύρω παραπέμπουν ιδιαίτερα σε σώματα ασφαλείας. Ακόμη και οι ίδιοι οι εργαζόμενοι στα σώματα ασφαλείας μπορεί κανείς να παρατηρήσει ότι όταν δεν φοράνε τη στολή είναι εντελώς διαφορετικοί άνθρωποι.
       
      Από την άλλη, απλοί άνθρωποι, ήσυχοι μπορεί κατά συνθήκη να επιδείξουν ακραίες αντιδραστικές συμπεριφορές. Άνθρωποι υπεράνω υποψίας...Πολύ συχνή έκφραση και τόσο λάθος...όλοι είμαστε κατά συνθήκη δυνάστες ή θύτες...
       
     Αυτό που είναι σημαντικό είναι να ελέγξουμε τις συνθήκες και όχι κατόπιν εορτής τις συμπεριφορές που θέλουμε να εξαλειφθούν. Η σωστή εκπαίδευση ενός αστυνομικού είναι αυτή που δεν θα του δώσει εξαρχής το δικαίωμα να αυθαιρετεί, να επιδεικνύει φασιστικές και απολυταρχικές συμπεριφορές. Η βελτίωση των συνθηκών της κοινωνίας είναι αυτές που θα εμποδίσουν τον  απλό καθημερινό άνθρωπο να γίνει κλέφτης. Η σωστή εκπαίδευση στο σχολείο θα δείξει στα παιδιά ποιες είναι οι υγιείς συμπεριφορές, πώς φερόμαστε στο περιβάλλον, στο φίλο μας, στην οικογένειά μας, στο σύντροφό μας, στο συνάνθρωπό μας. Η σωστή ανατροφή είναι αυτή που θα δώσει τα κατάλληλα εφόδια στο εκάστοτε παιδί- αυριανό ενεργό πολίτη...


Δευτέρα 17 Ιανουαρίου 2011

Αυτισμός

          


              Ο αυτισμός είναι μία διαταραχή με την οποία διαγιγνώσκονται παιδιά της ηλικίας τριών ετών και άνω. Τα παιδιά με αυτισμό εκδηλώνουν ιδιαίτερες αναπτυξιακές και εκπαιδευτικές ανάγκες καθώς έχουν προβλήματα ανάπτυξης γλωσσικών δεξιοτήτων, επικοινωνίας και κοινωνικής αλληλεπίδρασης. Η σοβαρότητα των δυσλειτουργιών που παρουσιάζει ένα παιδί με αυτισμό είναι εξατομικευμένη στην κάθε περίπτωση.  Ωστόσο, χαρακτηριστικές δυσκολίες που συναντούν τα παιδιά με αυτισμό είναι οι αδυναμία τους να αναγνωρίσουν εκφράσεις του προσώπου, η δυσκολία να ελέγξουν τις κινήσεις τους, να επικοινωνήσουν και να εστιάσουν την προσοχή τους σε μία δραστηριότητα για πολλή ώρα.

           Ο αυτισμός λανθασμένα συνδέεται απαραίτητα με τη νοητική υστέρηση καθώς υπάρχουν και περιπτώσεις ατόμων με αυτισμό που είναι λειτουργικά, εργάζονται και έχουν οικογένεια. Δεν υπάρχουν έγκυρα στοιχεία για τον αυτισμό που να δηλώνουν ότι μπορεί να θεραπευτεί πλήρως ωστόσο η στήριξη και η θετική εκπαίδευση παιδιών με αυτισμό έχει δείξει πως μπορούν να εξελιχθούν σε περίεργους μεν, λειτουργικούς δε εφήβους. Ιδιαίτερα, θετικά αποτελέσματα είχαν προγράμματα για αυτιστικά παιδιά που εκπαιδεύονται σε τάξεις γενικού σχολείου και όχι σε ειδικά σχολεία. Μέσα από αυτή την ενσωμάτωση στην εκπαίδευση τα παιδιά με αυτισμό μπορούν να αναπτύξουν καλύτερα τις γλωσσικές και κοινωνικές τους δεξιότητες. Ακόμη, οι υπόλοιποι μαθητές που δεν αντιμετωπίζουν κάποιες δυσκολίες και δεν έχουν άλλες ειδικές ανάγκες, έρχονται σε επαφή με άτομα με ιδιαιτερότητες και αποκτούν μεγαλύτερα επίπεδα αποδοχής και ανεκτικότητας στην διαφορετικότητα.
  
              Παρόλο που είναι ένας μύθος ότι όλα τα παιδιά με αυτισμό έχουν κάποιο ειδικό χάρισμα σε κάποιες περιπτώσεις ισχύει καθώς μπορεί να έχουν ιδιαίτερες ικανότητες στην τέχνη, τα μαθηματικά ή την εκμάθηση ξένων γλωσσών.
    
           Στην περίπτωση του αυτισμού όπως και άλλων αναπτυξιακών διαταραχών, η θετική εκπαίδευση και η υποστήριξη τόσο του παιδιού όσο και της οικογένειας μόνο θετικά αποτελέσματα μπορεί να έχει. Καλό θα ήταν λοιπόν να στηρίζουμε τα παιδιά με ειδικές αναπτυξιακές και εκπαιδευτικές ανάγκες και να μην θεωρούμε ότι απλά ο αποκλεισμός τους από το υπόλοιπο κοινωνικό σύνολο είναι η λύση στο πρόβλημα γιατί απλά αρνούμαστε να το δούμε ή να το δεχθούμε. Επιτέλους, η κοινωνία μας  πρέπει να γίνει πιο ανεκτική στην διαφορετικότητα όποια και αν είναι αυτή και πριν κατακρίνουμε το κράτος για την ολιγωρία του καλό θα ήταν να δούμε αν εμείς οι ίδιοι ως πολίτες ανταποκρινόμαστε στο μερίδιο που μας αναλογεί. ΌΧΙ λοιπόν σε οποιαδήποτε μορφή αποκλεισμού!

          

Πέμπτη 13 Ιανουαρίου 2011

Γιατί πεινάω συνέχεια;;;




Καθημερινά προκύπτουν έρευνες οι οποίες αποδεικνύουν πως τα ποσοστά παχύσαρκων ατόμων αυξάνονται συνεχώς σε ολόκληρο τον κόσμο. Δεν χρειάζεται να δει κανείς αυτές τις έρευνες αρκεί να ρίξει μια ματιά τριγύρω και θα καταλάβει πως πάρα πολλοί συμπολίτες μας και πολλές φορές και παιδιά είναι υπέρβαρα ή και παχύσαρκα.

Οι θεωρίες ποικίλλουν, άλλοι ερευνητές υποστηρίζουν πως τα πιεστικά ωράρια που έχει ο σύγχρονος άνθρωπος δεν του επιτρέπουν να αφιερώνει τον χρόνο που χρειάζεται στη σωστή διατροφή του, δεν του επιτρέπουν να γυμνάζεται όσο πρέπει. Άλλοι ειδικοί υποστηρίζουν πως τα παιδιά σήμερα έχουν άμεση πρόσβαση στην ψηφιακή πραγματικότητα και έτσι πολλές φορές το παραδοσιακό ομαδικό παιχνίδι που ήταν ένας άτυπος τρόπος εκγύμνασης έχει αντικατασταθεί από πολλές ώρες μπροστά στον υπολογιστή με το συνδυασμό πολλών ανθυγιεινών σνακ που κατακλύζουν τα σπίτια μας.
Εγώ σήμερα θα δώσω έμφαση σε μία άλλη διάσταση του θέματος και θα προχωρήσω στο διαχωρισμό της συναισθηματικής από την βιολογική πείνα. Σαφώς η βιολογική πείνα έχει να κάνει με τις βασικές ανάγκες του οργανισμού για γλυκόζη και ενέργεια. Είναι μία από τις πιο βασικές ανθρώπινες ανάγκες η οποία συνοδεύεται τελικά από το αίσθημα του κορεσμού μόλις αυτή ικανοποιηθεί.

ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΠΕΙΝΑ

Ένα σύγχρονο όμως και ιδιαίτερα ανησυχητικό φαινόμενο είναι αυτό της συναισθηματικής πείνας. Η συναισθηματική πείνα είναι αυτή η οποία πηγάζει από την αίσθηση του ανικανοποίητου σε άλλους τομείς της ζωής του ατόμου. Πολλά άτομα νιώθοντας μοναξιά, φόβο, κατάθλιψη ή την αίσθηση του ανεκπλήρωτου και ανικανοποίητου στη ζωή τους καταφεύγουν στο φαγητό. Αυτό ξεκινά με κάποια πρώτα περιστατικά όπου το άτομο όταν βρίσκεται σε καταστάσεις στενοχώριας, φόβου ή και πανικού καταφεύγει στο φαγητό για να κατευνάσει τα αρνητικά συναισθήματα που αισθάνεται. Αυτό καταλήγει σε κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων φαγητού και την αύξηση του σωματικού βάρους. Συχνά αυτά τα περιστατικά συνοδεύονται από αισθήματα ενοχής που επιδεινώνουν τη συναισθηματική κατάσταση του ατόμου. Έτσι το άτομο χωρίς να το καταλάβει αναπτύσσει ασυνείδητα μία συνήθεια καταπολέμησης του άγχους και των αρνητικών συναισθημάτων με την πρόσληψη τροφής. Έρευνες αναφέρουν πως ασυνείδητα από κάποιο σημείο και μετά το άτομο αφιερώνει κομμάτια της μέρας όπoυ τρώει σημαντικά μεγάλες ποσότητες για να βρει τη συναισθηματική του ισορροπία τονίζοντας πως μόνο τότε αισθάνεται πραγματικά ο εαυτός του και φτάνει στη γαλήνη.

Είναι καλό λοιπόν να έχουμε στο πίσω μέρος του μυαλού μας πως η υπερβολική ενασχόληση με το φαγητό αλλά και πολύ συχνή αίσθηση πείνας δεν μπορεί να έχει καθαρά βιολογική βάση. Είναι πολύ πιθανό το φαγητό να συμπληρώνει κενά που νιώθουμε σε άλλους τομείς στη ζωή μας. Έτσι την επόμενη φορά που θα νιώσουμε υπερβολική λαιμαργία ενώ δεν πέρασαν και πολλές ώρες από το τελευταίο μας γεύμα καλό θα ήταν να αναλογιστούμε τι αισθανόμαστε εκείνη τη στιγμή και τι είναι αυτό που μας κάνει πραγματικά να 'πεινάμε'.
Εκτός από τα προβλήματα υγείας που μπορεί να μας προκαλέσει η γρήγορη πρόσληψη και διατήρηση βάρους πρέπει να αναλογιστούμε και τις ψυχολογικές συνέπειες καθώς πολλά άτομα με προβλήματα βάρους και διαταραχές στην πρόσληψη τροφής εμφανίζουν ανορεξία, βουλιμία ή/και κατάθλιψη.
Την επόμενη φορά που θα νιώσετε μία ακατανίκητη λαχτάρα για μία διατροφική κραιπάλη αναρωτηθείτε: ΠΕΙΝΑΩ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ;

Τρίτη 11 Ιανουαρίου 2011

Children see...Children do...


                                     

Έχει τύχει πολλές φορές να έρθουν γονείς ανήσυχοι να με ρωτήσουν γιατί το παιδί τους έχει μία συγκεκριμένη άσχημη συμπεριφορά. 
-"Γιατί το παιδί μου δεν τρώει λαχανικά και φρούτα;''
- Εσείς και ο πατέρας του τρώτε; Στο τραπέζι υπάρχει σαλάτα πάντα;
-''Στο τραπέζι πάντα υπάρχει σαλάτα αλλά ούτε εγώ ούτε ο άντρας μου τρώμε πολλά λαχανικά...''
Άρα το παιδί δεν έχει και πολλές εικόνες υγιεινής διατροφής!
Ή ακόμη πιο σοβαρό : '' Έχω κάνει νευρικά παιδιά...Δεν μπορώ να καταλάβω, πολλές φορές ακόμη και μία απλή κουβέντα τα κάνει να ξεσπάνε άσχημα''
- '' Το περιβάλλον στο σπίτι σας θα το χαρακτηρίζατε ήρεμο; Πώς είστε οι γονείς στις μεταξύ σας συζητήσεις και αντιδράσεις;''
- ''Η αλήθεια είναι πως συχνά διαφωνούμε και τσακωνόμαστε με τον άντρα μου και όχι με τόσο πολιτισμένο τρόπο...''
Επομένως δεν χρειάζεται να είναι κανείς επιστήμονας για να καταλάβει πως τα παιδιά υιοθετούν συμπεριφορές μέσω της μίμησης, δηλαδή αυτά που κάνουν οι γονείς τους ή οι άνθρωποι που τα φροντίζουν πολλές ώρες. Ιδιαίτερα μεταξύ των 4-6 τα παιδιά είναι σφουγγάρια και μιμούνται απόλυτα αυτά που κάνουν οι ενήλικες. Πολύ λοιπόν πριν πάνε στο σχολείο για να μορφωθούν έχουν διαμορφώσει κάποια χαρακτηριστικά και συνήθειες τα οποία στις περισσότερες περιπτώσεις αποτελούν προεκτάσεις των συμπεριφορών των γονέων. Άλλωστε ποιος ως παιδί δεν έχει ακούσει το περιβόητο: '' Ίδιος ο πατέρας σου/ ίδια η μητέρα σου''. Ναι εσείς με γεννήσατε και με μεγαλώσατε δεν είναι και τόσο περίεργο τελικά ε; Βέβαια συνήθως και οι δύο το χρησιμοποιούν όταν θέλουν να παραπονεθούν για κάποιες συμπεριφορές ενώ πάντα θυμούνται πόσο μοιάζουμε στους ίδιους όταν πρόκειται για κάτι θετικό (αλλά αυτό είναι ένα άλλο θέμα).
Είναι πολύ σημαντικό να δώσουμε βαρύτητα σε αυτό που η παγκόσμια βιβλιογραφία ορίζει ως incidental learning, όχι δηλαδή δραστηριότητες που οι γονείς σκόπιμα ασχολούνται και μαθαίνουν στο παιδί τους αλλά συμπεριφορές τις οποίες το παιδί μαθαίνει μέσα από την παρατήρηση της στιγμής.
Π.χ. Ο μπαμπάς πετάει το αναψυκτικό έξω από το παράθυρο, για να το κάνει ο μπαμπάς δεν είναι και τόσο κακό ε; Αυτό θα κάνω και εγώ.
Στη θάλασσα πάντα φεύγουμε αφήνοντας τα μισά μας φαγητά εκεί, μάλλον η θάλασσα και τα ζωάκια τα χρειάζονται, αυτό θα κάνω και εγώ.
Σχεδόν πάντα όταν ο μπαμπάς και η μαμά μιλάνε στο τέλος μιλάνε πολύ δυνατά και τελειώνουν την κουβέντα σχεδόν πάντα με τις ίδιες λέξεις: άντε μωρέ μ....Άρα δεν είναι κακό να τις λέω και εγώ, μάλλον έτσι θα τελειώνω και εγώ τις προτάσεις μου, άλλωστε όταν το κάνω γελάνε συνήθως.
Τα παιδιά γίνονται σε σημαντικό βαθμό αυτό που βλέπουν, χωρίς βέβαια να είμαι ισοπεδωτική καθώς παρεμβαίνουν και άλλοι παράγοντες όπως της εκπαίδευσης και της κοινωνικής διάδρασης. Αυτό όμως λοιπόν που δεν θέλουμε να γίνουν τα παιδιά πρέπει πρώτα να το αποβάλλουμε από τους ίδιους μας τους εαυτούς, εμάς παρακολουθούν και εμάς μιμούνται.
Την επόμενη φορά που θα αναρωτηθείτε γιατί το παιδί μου ή ο ανιψιός μου κάνει αυτό το άσχημο πράγμα, καλύτερα αλλάξτε την ερώτηση και αναρωτηθείτε μα πού το έμαθε; Που το είδε; Είμαστε λοιπόν ιδιαίτερα προσεκτικοί όχι μόνο όταν αλληλεπιδρούμε με τα παιδιά αλλά γενικά όπως φερόμαστε και στους άλλους όταν τα παιδιά είναι παρόντα. Ίσως έτσι μεθαύριο πούμε λιγότερα ΜΗ ή λιγότερα ΓΙΑΤΊ...

Δευτέρα 10 Ιανουαρίου 2011

Νιώθω ενοχές...



Συχνά πυκνά όλοι μας αισθανόμαστε ενοχές για μικρά ή μεγάλα πράγματα, ενοχές που κρατούν λίγο και έπειτα τις ξεχνάμε, ενοχές που ίσως δεν μας αφήνουν να κοιμηθούμε τα βράδια ή ενοχές που μας κάνουν να χάνουμε εντελώς την ηρεμία μας.
Μέσα από μία πιο λογική και θετική ματιά οι ενοχές είναι ένα προειδοποιητικό σημάδι της συνείδησής μας που είναι αποτέλεσμα μίας ομαλούς κοινωνικής ανάπτυξης. Μέσα από αυτό το σημάδι, συνειδητοποιούμε τις επιπτώσεις των πράξεων μας, αναλογιζόμαστε τον αντίκτυπο που έχουν αυτές οι πράξεις στους άλλους και εσωτερικεύουμε μία πράξη ως λάθος έτσι ώστε να μην την επαναλάβουμε στο μέλλον. Πώς όμως μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τα αισθήματα ενοχής, να τα αποδεχθούμε όταν είναι σημαντικά ή να τα αποβάλλουμε όταν δεν είναι;
Πρώτη συμβουλή: Αναγνωρίζουμε την πηγή των ενοχών μας και το σκοπό τους.
Αν αισθανόμαστε ενοχές επειδή μιλήσαμε ή φερθήκαμε άσχημα σε κάποιον, η πηγή είναι ξεκάθαρη και ο σκοπός των ενοχών το ίδιο. Αλλάζουμε τη συμπεριφορά μας ή μαθαίνουμε να ελέγχουμε καλύτερα τα νεύρα μας, αλλιώς είναι πολύ πιθανό να χάσουμε από κοντά μας ανθρώπους που αγαπάμε. Βέβαια είναι πιθανό να μην κινητοποιηθούμε σημαντικά από τις ενοχές μας, να μην αλλάξουμε τη συμπεριφορά μας, με κίνδυνο πάντα όμως την επόμενη φορά οι συνέπειες να είναι χειρότερα από πριν. Αυτό το είδος της ενοχής είναι και το πιο υγιές καθώς τόσο η πηγή όσο και ο σκοπός των ενοχών είναι ξεκάθαρα και λογικά. Υπάρχει και το είδος της ενοχής που δεν έχει λογική βάση. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι μητέρες που μετά από λίγο καιρό από την απόκτηση του πρώτου τους παιδιού ξαναγυρνούν στην δουλειά αλλά νιώθουν ενοχές καθώς θεωρούν πως αυτό θα επιβαρύνει την ομαλή ανάπτυξη του παιδιού. Αυτή η υποψία είναι αβάσιμη και δεν έχει να κάνει με κάποια λανθασμένη συμπεριφορά που πρέπει να επανεξεταστεί.
Δεύτερον, για να καταπολεμήσουμε τις ενοχές μας εφόσον αυτές είναι υγιείς ενοχές είναι να προβούμε στις αλλαγές που χρειάζονται το συντομότερο δυνατό έτσι ώστε να προλάβουμε πριν η λάθος συμπεριφορά παγιωθεί, επαναληφθεί ή έχει χειρότερα αποτελέσματα.
Τρίτο και πολύ σημαντικό είναι αφού αναγνωρίσουμε το μερίδιο ευθύνης που μας αναλογεί σε μία λάθος συμπεριφορά και αφού φροντίσουμε να μην το ξανακάνουμε, να προχωρήσουμε μπροστά. Μόνο έτσι θα μειώσουμε τις ενοχές που νιώθουμε για μία συγκεκριμένη πράξη που κάναμε και σταδιακά οι ενοχές θα εξαλειφθούν εφόσον η άσχημη συμπεριφορά δεν επαναληφθεί.
Τέταρτον, μαθαίνουμε συνεχώς από τη συμπεριφορά μας. Αν μίλησα σε κάποιοιν άσχημα και αισθάνομαι ενοχές για αυτό, φροντίζω είτε να απολογηθώ για τη συμπεριφορά μου αν αισθάνομαι ότι αυτό θα με κάνει να νιώσω καλύτερα ή μελλοντικά θα σκέφτομαι περισσότερο πριν ανοίξω το στόμα να πω οτιδήποτε.
Το τελευταίο και σημαντικότερο όλων είναι να θυμόμαστε πως η τελειότητα δεν υπάρχει πουθενά. Αν οργανώνουμε τη ζωή μας με βάση την επίτευξη της τελειότητας έχουμε επιλέξει τον πιο σίγουρο δρόμο για την αποτυχία. Κανείς δεν είναι τέλειος, ούτε αυτοί που εμείς νομίζουμε ότι είναι τέλειοι σε όλα, ούτε αυτοί που προβάλλονται ότι είναι τέλειοι σε όλα.
Αν τα έχουμε όλα αυτά στο νου μας, θα αντιμετωπίσουμε την επόμενη φορά τις ενοχές με καλύτερο τρόπο. Αυτός ο καλύτερος τρόπος είναι να τις δούμε ως ένα συναίσθημα που κάτι έχει να μας διδάξει και να μας κάνει να σκεφτούμε τρόπους για να αλλάξουμε ή να επανορθώσουμε. Τα πράγματα βέβαια αλλάζουν ότι οι ενοχές έχουν να κάνουν με γεγονότα που δεν μπορούν να αντιστραφούν και τα αποτελέσματά τους είναι μόνιμα. Σε αυτή την περίπτωση κάθε υπόθεση είναι διαφορετική και μέσα από την ψυχοθεραπεία αντιμετωπίζεται με μοναδικό τρόπο που ανταποκρίνεται στις εξατομικευμένες ανάγκες του ατόμου.
Πηγές: http://psychcentral.com/blog/archives/2007/11/27/5-tips-for-dealing-with-guilt/

Σάββατο 8 Ιανουαρίου 2011

Oμοφυλοφιλία: Ασθένεια, επιλογή ή βιολογία;

Παρόλο που η σύγχρονη κοινωνία θέλει να εμφανίζεται φιλελεύθερη και ανεκτική, στην περίπτωση της κοινωνικής αντιμετώπισης των ομοφυλοφίλων τα πράγματα δεν έχουν αλλάξει ουσιαστικά καθόλου. Φυσικά όλοι εμφανίζονται σα να μην έχουν πρόβλημα με τους ομοφυλόφιλους, όλοι έχουν τουλάχιστον ένα φίλο ομοφυλόφιλο (είναι της μόδας και δείχνει προοδευτικό άνθρωπο) και σέβονται τις επιλογές τους καθώς το τι κάνει κανείς στην κρεβατοκάμαρά του είναι δικός του λογαριασμός. Τα προβλήματα ξεκινούν όταν η ομοφυλοφιλία έχει να κάνει με το γιο ή  την κόρη μας, τον αδερφό ή την αδερφή μας ακόμη και το συγκάτοικο. Εκεί τα πράγματα αλλάζουν ριζικά και πολλές είναι οι περιπτώσεις απόρριψης και περιθωριοποίησης αυτής της κοινωνικής ομάδας. Εκεί είναι που ξεκινούν οι ατέρμονες συζητήσεις για το τι έφταιξε και τι μπορούμε να κάνουμε για να το αλλάξουμε (πώς συμβαίνει με ένα ρούχο που δεν μας αρέσει, ε κάπως έτσι).
Γιατί όμως άλλοι άνθρωποι είναι ομοφυλόφιλοι και άλλοι ετεροφυλόφιλοι; Η επιστήμη της ψυχολογίας δεν έχει καταλήξει σε συμπεράσματα ή μία ενιαία θεωρία. Η κλασσική ψυχαναλυτική θεωρία φυσικά ακολουθώντας μία σταθερή προσέγγιση των πραγμάτων βλέπει την ομοφυλοφιλία ως αποτέλεσμα ανελλιπούς ή διαταραγμένης ψυχοσεξουαλικής ανάπτυξης. Για τους άνδρες ομοφυλόφιλους το πρόβλημα έχει τις ρίζες του κάπου στην παιδική ηλικία και στον ιδιαίτερο ρόλο των γονιών με μία μητέρα συνήθως δεσμευτική και σαγηνευτική, με πολύ στενές σχέσεις με τον γιο ενώ ο πατέρας είναι εχθρικός, παθητικός ή μόνιμα απών (Μάνος, 1997). Στην περίπτωση των ομοφυλόφιλων γυναικών τα πράγματα είναι πιο θολά και δεν υπάρχουν ξεκάθαρες υποθέσεις, το ''πρόβλημα'' όμως εντοπίζεται σε ευρύτερες αναπτυξιακές δυσκολίες. Το σημαντικό βέβαια είναι πως αυτή η θεωρία δεν έχει υποστηριχθεί συστηματικά από εμπειρικές μελέτες.
Η δεύτερη κυρίαρχη υπόθεση έχει να κάνει με γενετικούς και νευροβιολογικούς παράγοντες και την επίδραση των ορμονών κατά την ενδομήτρια περίοδο. Και πάλι όμως οι όποιες υποθέσεις για έρευνες επιπέδων τεστοστερόνης δεν έχουν οδηγήσει σε ασφαλή και έγκυρα συμπεράσματα.
Αυτό που ίσως έχει τη μεγαλύτερη σημασία όλων είναι πως πλέον η ομοφυλοφιλία δεν περιλαμβάνεται στις ψυχικές διαταραχές (δεν νοείται ως ψυχική ασθένεια) παρά μόνο όταν το ίδιο το άτομο νιώθει επίμονη και έντονη ενόχληση για τον σεξουαλικό του προσανατολισμό. Σε αυτή την περίπτωση έχουμε να κάνουμε με την Σεξουαλική Διαταραχή Μη προσδιοριζόμενη Αλλιώς.
Παρόλο που δεν συμπεριλαμβάνεται στις ψυχικές ασθένειες ακόμη και σήμερα υπάρχει σημαντικός αριθμός ατόμων που στρέφονται στην ψυχοθεραπεία, την ψυχανάλυση και την θεραπεία συμπεριφοράς για να αλλάξουν τον σεξουαλικό τους προσανατολισμό. Οι απόψεις των ερευνητών διίστανται καθώς άλλοι υποστηρίζουν πως όλες αυτές οι μέθοδοι έχουν περιορισμένη αποτελεσματικότητα ενώ άλλοι υποστηρίζουν πως το 1/3 των ομόφυλόφιλων ανδρών που ξεκινούν θεραπεία για να αλλάξουν τον σεξουαλικό τους προσανατολισμό καταφέρνουν να γίνουν ετεροφυλόφιλοι. Οι ίδιοι ερευνητές υποστηρίζουν πως οι παράγοντες που διευκολύνουν αυτήν την αλλαγή στον σεξουαλικό προσανατολισμό είναι η μικρή ηλικία (κάτω των 35 ετών), κάποια εμπειρία με ετερεοφυλόφιλη διέγερση και υψηλός βαθμός κινητοποίησης για αλλαγή (Μάνος, 1997).
Δυστυχώς, οι ομοφυλόφιλες γυναίκες είναι πιο ''αόρατες'' κοινωνικά και ερευνητικά καθώς δεν υπάρχουν αντίστοιχες έρευνες για αυτές.
Το να συμβούν ραγδαίες κοινωνικές αλλαγές είναι δύσκολο, τουλάχιστον στη χώρα μας (συγκριτικά για παράδειγμα με την Ολλανδία ή άλλες ευρωπαϊκές χώρες). Το θέμα έχει να κάνει κυρίως με την αποδοχή της διαφορετικότητας συνολικά και όχι τόσο μεμονωμένα με το θέμα της ομοφυλοφιλίας. Φυσικά και οι στερεότυπες αντιλήψεις παίζουν καθοριστικό ρόλο καθώς συνήθως η εικόνα του ομοφυλόφιλου άνδρα έχει να κάνει με έξαλλη και προκλητική συμπεριφορά και ντύσιμο ενώ η εικόνα της ομοφυλόφιλης γυναίκας είτε με την ''ιδανική'' για τους άνδρες εικόνα όπως αυτή παρουσιάζεται στις αισθησιακές ταινίες ή με την εικόνα μιας γυναίκας που θέλει να μοιάσει στον άνδρα και αυτό φαίνεται ξεκάθαρα από την εμφάνισή της (κοντό μαλλί, περπάτημα, ντύσιμο). Ακόμη οι ομοφυλόφιλοι συνήθως παρουσιάζονται ως άτομα ελαφρών ηθικών αρχών, πολυγαμικών ενώ η πλειοψηφία συνάπτει σχέσεις μεγάλης διάρκειας ή ίδιου αριθμού με τους ετεροφυλόφιλους.
Εκεί που θέλω να καταλήξω είναι πως η ομοφυλοφιλία, όποιες και αν είναι οι ρίζες της, χαρακτηρίζει σημαντικό αριθμό των συνανθρώπων μας. Η ομοφοβία είναι μία μορφή κοινωνικής διάκρισης, μπορούμε κάτι να το επιλέξουμε ή οχι για τον εαυτό μας αλλά όπως ανέφερα σε προηγούμενη ανάρτηση δεν μπορούμε να αλλάξουμε τους άλλους, να είναι κάτι που εμείς θα θέλαμε να είναι. Κρούσματα βίας και περιθωριοποίησης συμβαίνουν ακόμη και σήμερα παγκοσμίως οδηγώντας πολλές φορές άτομα με αυτόν τον σεξουαλικό προσανατολισμό, στην απομόνωση, την κατάθλιψη ακόμη και την αυτοκτονία. Είτε καταλαβαίνουμε την ομοφυλοφιλία είτε όχι, είτε την αποδεχόμαστε είτε όχι δεν πρέπει να κρίνουμε και να καταδικάζουμε ένα άτομο βάσει μόνο αυτής της επιλογής του. Σεβασμός στην διαφορετικότητα όποια μορφή και αν έχει αυτή!

Παρασκευή 7 Ιανουαρίου 2011

Αλλαγές...







Πολύ συχνά οι άνθρωποι λένε πως δεν μου αρέσει αυτό, θα έπρεπε να είμαι έτσι ή η κοινωνία σίγουρα χρειάζεται αλλαγή. Ποια είναι όμως η σωστή αφετηρία για μία αλλαγή;
Το πιο συχνό φαινόμενο για όλους τους ανθρώπους, τόσο αυτούς που ζητούν την βοήθεια της ψυχοθεραπείας όσο και αυτούς που δεν την ζητούν, είναι η ανάγκη να αλλάξουν μία κατάσταση που βιώνουν και τους ενοχλεί σημαντικά. Ακόμη πιο συχνά όμως οι ίδιοι άνθρωποι αγνοούν ή παραβλέπουν την πραγματικότητα όπως είναι και όπως τους επηρεάζει και τη βλέπουν μέσα από ένα άλλο πρίσμα, συνήθως μέσα από αυτό που είναι το λιγότερο επίπονο, το περισσότερο βολικό. Η πιο βασική και απλή  αρχή η οποία όμως είναι και πιο δύσκολη στην αποδοχή είναι πως : αυτό που είναι, είναι. Δηλαδή, η πραγματικότητα και οι καταστάσεις που συνδέονται μ αυτήν έχουν συγκεκριμένη υπόσταση:   
                     Η πραγματικότητα δεν είναι όπως θα με συνέφερε να είναι
                     Δεν είναι όπως θα έπρεπε να είναι
                     Δεν είναι όπως μου είπαν ότι θα είναι
                     Δεν είναι όπως ήταν
                     Δεν είναι όπως θα είναι αύριο
                     Η πραγματικότητα γύρω μου είναι όπως είναι
                                                                         Χόρχε Μπουκάϊ
Αυτό είναι το πρώτο βήμα για την αλλαγή και είναι βασικό να αναγνωρίζεις την πραγματικότητα στις πραγματικές της διαστάσεις, το πρόβλημα στις πραγματικές του διαστάσεις γιατί μόνο έτσι θα γίνει μία σωστή αρχή. Η αλλαγή είναι ένα ταξίδι, αν η αφετηρία σου είναι λάθος τότε μιλάμε για ένα τελείως διαφορετικό ταξίδι και μία λάθος διαδρομή που σίγουρα δεν σε οδηγεί στον προορισμό που θέλεις: Την αλλαγή.
Το δεύτερο πιο σημαντικό κομμάτι είναι ο ίδιος μας ο εαυτός. Για να αλλάξουμε κάτι που θέλουμε και μας ενοχλεί ή απλά δεν μας είναι αρκετό πρέπει να καταλάβουμε και συνειδητοποιήσουμε πως: εγώ είμαι αυτός που είμαι.
                  Εγώ δεν είμαι αυτός που θα ήθελα να είμαι
                  Δεν είμαι αυτός που θα έπρεπε να είμαι
                  Δεν είμαι αυτός που η μαμά μου θα ήθελε να είμαι
                  Δεν είμαι καν αυτός που ήμουν
                  Εγώ είμαι αυτός που είμαι.
Μόνο αν δούμε τον ίδιο μας το εαυτό όπως είμαστε θα μπορέσουμε να έχουμε μία ισορροπημένη ύπαρξη. Άλλο είναι η προσπάθεια να αλλάξουμε κάτι που είμαστε ή κάνουμε και δεν μας αρέσει και άλλο να προσποιούμαστε ότι δεν είμαστε αυτό που είμαστε.

Ακόμη όμως και οι άνθρωποι που γνωρίζουν πολύ καλά τον εαυτό τους και συνειδητοποιούν και την πραγματικότητα ως έχει, πολλές φορές δεν κάνουν το ίδιο για αυτούς που ερωτεύονται, για τους φίλους τους, την οικογένειά τους. Θα γλιτώσουμε πολλές διαφωνίες, καβγάδες, προβλήματα και ξεσπάσματα αν απλά κάθε φορά, σε κάθε σχέση μας δεν προσπαθούμε να αλλάξουμε αυτόν που έχουμε απέναντί μας. Όπως λοιπόν κάναμε το ίδιο για την πραγματικότητα και τον εαυτό μας πρέπει επιτέλους να αποδεχτούμε πως.
              Εσύ δεν είσαι όπως χρειάζομαι να είσαι
              Εσύ δεν είσαι όπως ήσουν
              Εσύ δεν είσαι όπως συμφέρει εμένα
              Εσύ δεν είσαι όπως θέλω εγώ
              Εσύ είσαι όπως είσαι
Αυτές είναι οι βασικές αρχές για να έχουμε καλύτερη συναίσθηση των πραγμάτων, καλύτερη σχέση με τον εαυτό μας και τους άλλους. Άρα είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζουμε τα πράγματα, τον εαυτό μας και τους ανθρώπους όπως είναι, όχι όπως φανταζόμαστε ή όπως θέλουμε να είναι. Έτσι θα μπορέσουμε να έχουμε καλύτερο έλεγχο της ζωής μας και να κάνουμε τις αλλαγές που χρειαζόμαστε. Πρέπει να ξέρουμε ακριβώς πως είναι η κατάσταση για να την αλλάξουμε, πρέπει πρώτα να αποδεχθούμε τον εαυτό μας όπως είναι για να τον αλλάξουμε και ίσως καταλάβουμε πως τους άλλους απλά δεν μπορούμε να τους αλλάξουμε αλλά είτε τους αποδεχόμαστε και τους έχουμε στη ζωή μας, είτε όχι.
Βασισμένο στο βιβλίο του Χόρχε Μπουκάϊ: Ιστορίες να σκεφτείς

Τετάρτη 5 Ιανουαρίου 2011

Η κρίση δεν είναι μόνο οικονομική...

        




Φυσικά δεν χρειάζεται να επεκταθώ στην οικονομική κρίση ως φαινόμενο ούτε και στα αίτιά της. Αυτό που με προβληματίζει όμως είναι η συνεχής τρομοκρατία και ο πανικός από όλες τις μεριές. Παρόλο που δεν προτιμώ την τηλεόραση για την ενημέρωσή μου, έτυχε ανήμερα την Πρωτοχρονιά να πάρει το μάτι μου την έναρξη των ειδήσεων ενός μεγάλου καναλιού. Πραγματικά δεν ήξερα αν έπρεπε να γελάσω, να κλάψω ή να αρχίσω να αναθεματίζω: '' Καλησπέρα κυρίες και κύριοι, χρόνια πολλά και καλή χρονιά, ακόμη πιο δύσκολο αναμένεται να είναι το πρώτο εξάμηνο του 2011 για τους Έλληνες πολίτες, συνταξιούχους, χαμηλόμισθους, κλπ. κλπ.''. Μισό λεπτό κυρία μου ακόμη δεν μπήκε ο έρημος ο χρόνος, ένα λεπτό, να πάρουμε μία ανάσα. Μοιάζει θαρρείς και όλοι οι Έλληνες πολίτες είναι πρωταγωνιστές ενός τεράστιου καλοστημένου Survivor, μόνο που όχι απλά δεν γυρίζεται σε κάποιο εξωτικό νησί αλλά οι αποστολές είναι πολύ πιο δύσκολες. 
        Σαφώς και δεν αρνείται κανείς ότι η κατάσταση είναι πολύ δύσκολη, αλλά θα πρέπει να κρατήσουμε την ψυχραιμία μας αλλιώς θα καταρρεύσουμε κυριολεκτικά. Οι νέοι της γενιάς μου αλλά και αυτοί που ακολουθούν είναι οι πιο αδικημένοι, γενιές που πληρώνουν χρόνια ασυδοσίας, ωχαδερφισμού και αναξιοκρατίας και είναι από πολύ νωρίς αντιμέτωποι με την ανεργία ενώ δεν υπάρχει 25χρονος που να μην γνωρίζει τα spreads (ποιος να το φανταζόταν). 
        Εκεί όμως που θέλω να καταλήξω είναι το πώς μπορούμε να κάνουμε μικρά πράγματα για να διατηρήσουμε την ψυχική μας ηρεμία. Και ξεκινώ από το πιο βασικό : Η ζωή μας είναι μόνο το χρήμα; Δεν υπάρχουν άλλα πράγματα που μπορούμε να κάνουμε για να αισθανθούμε πλήρεις;
      Φέρνω μερικά παραδείγματα που καιρό τώρα μου περνάνε από το μυαλό... Εντάξει λοιπόν σίγουρα ο μισθός δεν φτάνει...Δεν αφήνουμε λοιπόν και κάποιες συνήθειες του νεοπλουτισμού για να είμαστε πιο άνετα βρε αδερφε; Παντού πανάκριβα κινητά, ακριβά ρούχα και επώνυμες τσάντες και ας ξέρεις ότι η πιστωτική είναι γεμάτη για 5 χρόνια από σήμερα. Μην πας στο σικ μαγαζί αλλά μαζέψου σε ένα σπίτι με φίλους, σίγουρα θα μπορέσεις να συζητήσεις πιο άνετα...Αν θες να μείνεις μόνος και ανεξάρτητος συγκατοίκησε και με άλλους που είναι ακριβώς στην ίδια φάση με εσένα, άλλωστε αυτό είναι ιδιαίτερα δημοφιλές στο εξωτερικό που τόσο συχνά αναφέρεις επειδή ζηλεύεις. Μη γεμίζεις τις Αράχωβες και Μυκόνους που το μεροκάματό σου ισούται με ένα ποτό, προτίμησε χωριουδάκια και μέρη που είναι ακόμη πιο όμορφα...Και για όνομα του Θεού τα παρκα δεν είναι διακοσμητικά, είσαι ευλογημένος να ζεις σε μία χώρα που 8 στους 12 μήνες είναι καλοκαίρι, εκμεταλλεύσου του...
     Η πληρότητα δεν έχει να κάνει μόνο με τα υλικά αγαθά, τυπικό αλλά και τόσο αληθινό που δυστυχώς το λέμε χωρίς να το εννοούμε πια. Πολέμησε για αυτά που σου αναλογούν αλλά προσπάθησε να βρεις μικρές διεξόδους αλλάζοντας τη ζωή σου με μικρές λεπτομέρειες που τελικά θα σε κάνουν να πεις: ΚΡΙΣΗ ΕΙΝΑΙ ΘΑ ΠΕΡΑΣΕΙ (;). Σίγουρα δεν είσαι μόνος αλλά μπορείς να φερθείς διαφορετικά, μην ξεχνάς ότι ο πανικός είναι ο πιο έυκολος τρόπος επιβολής όσων μπορούμε και δεν μπορούμε να φανταστούμε...

Τρίτη 4 Ιανουαρίου 2011

Συγνώμη και συγχώρεση: μία δύσκολη υπόθεση






Ειδικά τα Χριστούγεννα αλλά και σε άλλες περιπτώσεις γιορτινών ημερών οι λέξεις της συγνώμης και της συγχώρεσης χρησιμοποιούνται πιο συχνά καθώς τέτοιες μέρες αποτελούν έναυσμα για μία νέα αρχή, το να γυρίσουμε σελίδα και να αφήσουμε πίσω ό,τι έχουμε κάνει και πληγώσαμε κάποιον αλλά και ό,τι μας πλήγωσε. Τι είναι αυτό όμως που κάνει μία συγνώμη αποτελεσματική;
Η αλήθεια είναι ότι η ψυχολογία μέχρι πρόσφατα ασχολήθηκε κυρίως με τους παράγοντες που επηρεάζουν το αν και πότε κάποιος θα ζητήσει συγνώμη και όχι τόσο με τους παράγοντες που επηρεάζουν το αν μία συγνώμη είναι αποτελεσματική. Πρόσφατα μία έρευνα στο Πανεπιστήμιο του Maryland έδειξε πως υπάρχουν τρεις διαφορετικές μορφές της συγνώμης οι οποίες είναι αποτελεσματικές ανάλογα με το χαρακτήρα του ατόμου στο οποίο απευθύνεται η συγνώμη.
Η πρώτη μορφή συγνώμης είναι αυτή που περιέχει την έννοια της επανόρθωσης ( συγνώμη που έσπασα το παράθυρο, θα το αλλάξω αύριο), η δεύτερη είναι η συγνώμη της κατανόησης και του συμμερισμού (συγνώμη που κοιμήθηκα με τον καλύτερό σου φίλο, ξέρω πως είναι δύσκολο να εμπιστευτείς εμένα ή αυτόν ξανά) και ο τρίτος τύπος συγνώμης  είναι η συγνώμη που δείχνει αναγνώριση της παραβίασης κανόνων ή νόμων (συγνώμη που συμβούλευσα τη CIA για το πώς να βασανίζει ανθρώπους, παραβίασα όντως τον κώδικα δεοντολογίας).
Τα αποτελέσματα από τους 175 φοιτητές που συμμετείχαν στην έρευνα έδειξαν πως μία συγνώμη που περιλαμβάνει υπόσχεση αποζημίωσης είναι περισσότερο αποτελεσματική με ανθρώπους που είναι ατομιστές και υλιστές. Η δεύτερη μορφή συγνώμης είναι πιο αποτελεσματική σε ανθρώπους που ορίζουν τον εαυτό τους κυρίως μέσα από τις σχέσεις τους με τους άλλους και είναι και οι ίδιοι πιο συμπονετικοί ενώ ο τρίτος τύπος συγνώμης είναι περισσότερο αποτελεσματικός με άτομα τα οποία ορίζουν τον εαυτό τους κυρίως ως μέλη μιας μεγαλύτερης ομάδας.
Τέλος όσο πιο επεξηγηματική (με περισσότερες λεπτομέρειες) είναι μία συγνώμη τόσο πιο αποτελεσματική φάνηκε να είναι.
Είναι σίγουρο ότι αυτή η έρευνα αποκαλύπτει ενδιαφέροντα πράγματα για το πώς η διαφορετικότητα επηρεάζει το αν και κατά πόσο θα δεχτούμε ή όχι μία συγνώμη ή τον τρόπο που θα ζητήσουμε συγνώμη. Δεν είμαι σίγουρη όμως το κατά πόσο το να επιλέξουμε μία συγκεκριμένη μορφή συγνώμης ανάλογα με αυτόν που έχουμε απέναντί μας ακυρώνει το ίδιο το νόημα της μετάνοιας...Όπως και να χει, όποιον τρόπο ή λόγο και αν έχουμε για να ζητήσουμε συγνώμη το μόνο σίγουρο είναι ότι τις περισσότερες φορές η συγνώμη λειτουργεί λυτρωτικά...



Πηγή: The psychologist (October, 2010)

Δευτέρα 3 Ιανουαρίου 2011

Καλωσόρισμα!

Μαζί με τον ερχομό του 2011 αποφάσισα να υιοθετήσω έναν διαφορετικό τρόπο έκφρασης και να δημιουργήσω αυτόν τον δικό μου διαδικτυακό χώρο. Η αγάπη μου για την επιστήμη της ψυχολογίας και δυστυχώς η σωρεία διαστρεβλώσεων που προβάλλονται καθημερινά από τα ΜΜΕ με ώθησαν στο να δημιουργήσω αυτό το blog. Σκοπός δεν είναι να κάνω επιστημονικές αναλύσεις ή παραθέσεις αλλά να συζητάμε για απλά καθημερινά θέματα, να αποκαθιστούμε την αλήθεια όπου χρειάζεται και να μιλάμε για θέματα και σύγχρονα ζητήματα που επηρεάζουν την ψυχική μας υγεία. Καλή χρονιά λοιπόν και καλωσήρθατε!