Έρευνες επί ερευνών έχουν αφιερωθεί στον τρόπο που οι
αλλαγές στο περιβάλλον μπορούν να επηρεάσουν τα συναισθήματα, την δράση και τη
συμπεριφορά των ανθρώπων. Ωραία μέχρι εδώ. Νομίζετε όμως ότι όντως
καταλαβαίνετε τις αλλαγές γύρω σας; Μάλλον τα πράγματα είναι λίγο διαφορετικά
από αυτό που πιστεύετε για τον εαυτό σας και τους γύρω σας.
Ας γίνω
πιο συγκεκριμένη λοιπόν, αναφερόμενη σε μία έρευνα που πραγματοποιήθηκε το 1998
από φοιτητές των Πανεπιστημίων του Χάρβαρντ και του Κεντ, οι οποίοι ‘’χρησιμοποίησαν’’
έναν αριθμό απλών περαστικών για να
αποδείξουν την αρχική τους υπόθεση, ότι δηλαδή οι άνθρωποι δεν μπορούν να
αντιληφθούν άμεσα αλλαγές στο πολύ κοντινό τους περιβάλλον ακόμη και αν αυτές
είναι οφθαλμοφανείς όταν απομακρυνθούν από αυτό είτε τοπικά είτε χρονικά. Στο
πείραμα, ένας ηθοποιός σταματάει έναν περαστικό για να ζητήσει οδηγίες σχετικά
με ένα αξιοθέατο. Ενώ ο πεζός δίνει οδηγίες στον ηθοποιό, δύο εργάτες
κουβαλώντας μία πόρτα περνούν ανάμεσά τους και τους διακόπτουν, μπλοκάροντας εντελώς
την οπτική επαφή των δύο για κάποια δευτερόλεπτα. Στην διάρκεια αυτής της διακοπής
ένας άλλος ηθοποιός αντικαθιστά τον πρώτο και συνεχίζει σαν να μη συμβαίνει
τίποτα να δέχεται τις οδηγίες από τον περαστικό. Μάλιστα, ο δεύτερος ηθοποιός
διαφέρει σημαντικά από τον πρώτο στα μαλλιά, το ύψος, την σωματοδομή, την φωνή
και την ηλικία.
Μπορεί
να μοιάζει υπερβολικό αλλά περίπου οι μισοί συμμετέχοντες δεν αντελήφθησαν ούτε
στο ελάχιστο την αντικατάσταση του ενός ηθοποιού από τον άλλον, αποτελώντας
έτσι την βάση έρευνας του φαινομένου ‘‘change blindness’’. Το συγκεκριμένο φαινόμενο μας δείχνει με τον πλέον
γλαφυρό τρόπο το πόσο επιλεκτικοί είμαστε στις πληροφορίες και τα ερεθίσματα τα
οποία αντιλαμβανόμαστε από το περιβάλλον μας αλλά και το πόσο έντονα
επηρεαζόμαστε από τις πρότερες μνήμες μας αλλά και τα συγκεκριμένα και ελάχιστα
ευέλικτα πλαίσια αναγνώρισης που κατέχουμε για να οριοθετήσουμε τον κόσμο μας αλλά
και τις πληροφορίες που δεχόμαστε.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου