Ποιος είναι ο σχιζοφρενής;

               Η σχιζοφρένεια είναι ίσως η πιο γνωστή ψυχική διαταραχή μαζί με την κατάθλιψη και πολλές φορές χρησιμοποιείται από πολλούς καθημερινά για να εξηγήσει περίεργες, επικίνδυνες ή αποκρουστικές συμπεριφορές ακόμη και εγκλήματα, όταν αυτά συνδέονται με κάποια ψυχική διαταραχή.

            

                Η κλινική εικόνα της σχιζοφρένειας είναι πολύπλοκη καθώς επηρεάζει πολλά διαφορετικά επίπεδα του ατόμου. Όσον αφορά τη σκέψη των ατόμων με σχιζοφρένεια αυτή συχνά κατακλύζεται από παραληρητικές ιδέες όπως ότι η σκέψη τους μπορεί να μεταφερθεί ή να επηρεασθεί από το ραδιόφωνο ή την τηλεόραση αλλά και παραληρητικές ιδέες μεγαλείου ή ιδέες που έχουν θρησκευτικό περιεχόμενο. Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί η σκέψη του ατόμου να γίνει εντελώς άκαμπτη ή να χαρακτηρίζεται από συγκεκριμένη εμμονή.

   

                Στο επίπεδο της αντίληψης το άτομο με σχιζοφρένεια στις περισσότερες περιπτώσεις έχει ψευδαισθήσεις οι οποίες μπορεί να είναι ακουστικές (να ακούει φωνές), οπτικές, απτικές, οσφρητικές αλλά και μία γενικότερη υπερευαισθησία στον ήχο, το φως και τις οσμές. Τα άτομα με σχιζοφρένεια δεν εκφράζουν συναίσθημα ενώ σε κάποιες περιπτώσεις το συναίσθημα είναι τόσο επίπεδο ώστε το πρόσωπό τους δεν έχει καμία έκφραση, είναι μία απρόσωπη μάσκα.

                  Επιπλέον, η έλλειψη βούλησης χαρακτηρίζει τα άτομα με σχιζοφρένεια και αυτός είναι ένας λόγος για την έκπτωση που εμφανίζουν σε σημαντικά πεδία της ζωής τους όπως για παράδειγμα η εργασία τους. Ακόμη η γενικότερη συμπεριφορά τους μπορεί να είναι κατατονική, οι διαπροσωπικές τους σχέσεις διαταραγμένες και ο λόγος τους αποδιοργανωμένος (λέγοντας πολλές φορές ασυναρτησίες).

                    H εμφάνιση της σχιζοφρένειας γίνεται συνήθως στην εφηβεία και την νεαρή ενήλικη ζωή ενώ μπορεί να εμφανισθεί σε κάποιες περιπτώσεις και μετά τα 45. Η προβληματική συμπεριφορά φαίνεται όταν για παράδειγμα το άτομο αρχίσει να παραμελεί τον εαυτό ή σε ένα μεταγενέστερο στάδιο όταν εκδηλώνει παράξενες συμπεριφορές όπως το να ψάχνει για ώρες στα σκουπίδια. Στην φάση που ονομάζεται ενεργός φάση της σχιζοφρένειας το άτομο εμφανίζει χαρακτηριστικά συμπτώματα, μπορεί για παράδειγμα να είναι σίγουρος ότι είναι ο πρωθυπουργός της χώρας, ότι κάποιοι τον καταδιώκουν ή προσπαθούν να ελέγξουν τον εγκέφαλό του ή σε κάποιες ελάχιστες μεν υπαρκτές δε ακραίες περιπτώσεις, να ακούει φωνές να του δίνουν εντολές και να καταφύγει σε επικίνδυνες πράξεις για τον εαυτό του ή τους άλλους (σημαντικό ποσοστό των ατόμων με σχιζοφρένεια αυτοκτονούν και ακόμη μεγαλύτερο έχει κάνει απόπειρα αυτοκτονίας).

                 Η καλή πρόγνωση της σχιζοφρένειας συνδέεται θετικά με μία καλή προνοσηρή κατάσταση, εμφανίζει υψηλότερα ποσοστά στις γυναίκες, συνδέεται θετικά με την απουσία οικογενειακού ιστορικού σχιζοφρένειας και με καλή λειτουργικότητα ανάμεσα στα επεισόδια. Όσον αφορά την αιτιολογία της σχιζοφρένειας αυτή ως επί το πλείστον βασίζεται σε νευρολογικά αίτια και είναι σίγουρο πως η ευαλωτότητα στη Σχιζοφρένεια μεταβιβάζεται γενετικά ΑΛΛΑ είναι σημαντικό να τονισθεί πως η εκδήλωση της σχιζοφρένειας επηρεάζεται και απο περιβαλλοντικούς παράγοντες.

                  Η σχιζοφρένεια είναι μία από τις πιο στενά συνδεδεμένες με το κοινωνικό στίγμα ψυχικές ασθένειες. Ένας άνθρωπος με σχιζοφρένεια μπορεί με την κατάλληλη θεραπεία να είναι καθ'όλα λειτουργικός και ''φυσιολογικός'' στα πλαίσια της κοινωνίας. Ακόμη, βάσει ερευνών το ποσοστό των ατόμων με σχιζοφρένεια που κάνουν κάποιο έγκλημα (π.χ. φόνος) δεν ξεπερνά το 2% , επομένως ίσως και εγώ η ίδια να είμαι πιο επικίνδυνη από το άτομο με την ταμπέλα του σχιζοφρενή. Σίγουρα, τα ΜΜΕ έχουν το μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης καθώς το θέμα της σχιζοφρένειας και των θρίλερ έχει κάνει καλό συνδυασμό και πουλάει πολύ τα τελευταία χρόνια.

                  Σε έρευνα που έκανα η ίδια σχετικά με τις ψυχικές ασθένειες και το στίγμα της κοινωνίας, φάνηκε πως η σχιζοφρένεια συνδέεται άμεσα με την κοινωνική περιθωριοποίηση καθώς υπήρξαν συμμετέχοντες που ανέφεραν πως δεν θα ήθελαν να έχουν ούτε ως γείτονα κάποιον σχιζοφρενή πόσο μάλλον να τον έχουν φίλο, σύντροφο, ή γονιό των παιδιών τους.

            Όπως και στις περιπτώσεις άλλων διαταραχών και εδώ υπάρχει διαφοροποίηση στον τύπο της σχιζοφρένειας, στη σοβαρότητα των συμπτωμάτων και  στη συχνότητα των επεισοδίων. Καλό θα ήταν λοιπόν να αποφεύγουμε τις γενικεύσεις και τις ταμπέλες και να μην βάζουμε όλους τους ανθρώπους στο ίδιο καζάνι.

                       Κάθε περίπτωση είναι διαφορετική και σίγουρα ο σχιζοφρενής δεν κρατάει απαραίτητα αλυσοπρίονο...