Αϋπνίες...

Ένα από τα συχνότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο σύγχρονος άνθρωπος είναι η αϋπνία. Πολλοί άνθρωποι με πλησιάζουν για να με ρωτήσουν για τις αϋπνίες, τις αίτιες και το πώς θα μπορέσουν να κοιμηθούν ενώ δεν είναι λίγοι εκείνοι που μπερδεύοντας τις ειδικότητες θεωρούν ότι επιτέλους βρήκαν κάποιον που μπορεί να τους χορηγήσει υπνωτικά φάρμακα. Η πιο συχνή ατάκα: '' Είμα πολύ κουρασμένος-η αλλά μόλις πάω να κοιμηθώ έρχονται όλα στα μυαλό μου, στριφογυρνάω στο κρεβάτι αλλά δεν μπορώ να κλείσω μάτι''.

Οι αϋπνίες σχετίζονται με το άγχος ενώ σημαντικό ποσοστό των ατόμων που δεν μπορούν να κοιμηθούν είναι ιδιαίτερα στενάχωρα. Το άτομο που υποφέρει από αϋπνίες δυσκολεύεται είτε να κοιμηθεί ή να διατηρήσει τον ύπνο του. Ακόμη είναι συχνό το άτομο να καταφέρνει να κοιμηθεί αλλά να μην καταφέρνει να νιώσει το αίσθημα ξεκούρασης που προσφέρει ο ύπνος.

Οι αϋπνίες εμφανίζονται κυρίως σε γυναίκες και κυρίως στη νεαρή και μέση ενήλικη ζωή. Ακόμη σημαντικό ποσοστό ηλικιωμένων φαίνεται πως αντιμετωπίζει πρόβλημα αϋπνίας ενώ πολύ σπάνια αϋπνίες εμφανίζονται στην παιδική ηλικία. Συνήθως αυτή η διαταραχή του ύπνου σχετίζεται και σε μικρό ποσοστό με την κληρονομικότητα αλλά το σημαντικότερο ρόλο παίζουν οι αρνητικές σκέψεις που εμποδίζουν το σώμα και το πνεύμα να ηρεμήσουν αλλά στη συνέχεια είναι πολύ ισχυρό και το αρνητικό conditioning, η σύνδεση αρνητικων συναισθημάτων που κάνει το άτομο με τον ύπνο η οποία βυθίζει το άτομο σε έναν φαύλο κύκλο αυξημένης διέγερσης και ανησυχίας. Λόγω αυτής της αρνητικής σύνδεσης σε κάθε προσπάθειά του να κοιμηθεί το άτομο σκέφτεται ότι δεν θα τα καταφέρει, αγχώνεται πολλές φορές πριν ακόμη πέσει στο κρεβάτι ενώ ακόμη και αν καταφέρει λόγω κόπωσης να κοιμηθεί η ίδια διέγερση και αρνητική σύνδεση εμποδίζουν το άτομο από το να διατηρήσει τον ύπνο του και να ξεκουραστεί.

Οι επιπτώσεις της αϋπνίας είναι ιδιαίτερα καταστροφικές καθώς το άτομο παρουσιάζει ευερεθιστότητα, δυσκολία στη συγκέντρωση και έντονο αίσθημα κόπωσης. Σε πιο δύσκολες περιπτώσεις είναι πιθανό το άτομο να καταφύγει σε λύσεις που του δημιουργούν επιπρόσθετα προβλήματα και δημιουργούν νέους κινδύνους για την υγεία του όπως γίνεται με την χρήση αλκοόλ, ψυχοδραστικών ουσιών, αγχολυτικών και υπνωτικών χαπιών.

Εφόσον, οι αϋπνίες είναι αποτέλεσμα άγχους, θα ήταν σκόπιμο το άτομο να απευθυνθεί σε κάποιον ειδικό ώστε να είναι σε θέση να αντιμετωπίσει το άγχος του και να αποκαταστήσει τον ύπνο του. Ωστόσο, γενικότερα η θεραπευτικές διαιδκασίες βασίζονται σε μία προσπάθεια ο ασθενής να εκπαιδευτεί σε μία υγιεινή ύπνου η οποία δνε τηρείται από τη συντριπτική πλειοψηφία του πληθυσμού αλλά μπορεί να αλλάξει ριζικά την αίσθηση ξεκούρασης που νιώθουμε.

 Βάσει αυτού είναι ιδιαίτερα σημαντικό να έχουμε ένα σταθερό ωράριο ύπνου, χωρίς να διαταράσσουμε σημαντικά το βιολογικό μας ρολόι. Επίσης, πρέπει να αποφεύγουμε να παραμένουμε πολύ ώρα στο κρεβάτι εφόσον έχουμε ξυπνήσει, ή να χρησιμοποιούμε το κρεβάτι για δραστηριότητες όπως το διάβασμα, το να βλέπουμε τηλεόραση ή να εργαζόμαστε. Ακόμη στην περίπτωση που αντιμετωπίζουμε δυσκολία στο να κοιμηθούμε και έχουν περάσει 20 με 30 λεπτά από τη στιγμή που ξαπλώσαμε για να κοιμηθούμε καλό θα ήταν να απομακρυνθούμε από το κρεβάτι και να επιστρέψουμε σε αυτό μόνο εφόσον νιώσουμε το αίσθημα της νύστας (μπορούμε να κάνουμε κάτι άλλο, όπως το  να διαβάσουμε ένα βιβλίο, ή να δούμε μία ταινία). Επιπλέον, το να παίρνουμε σύντομους ύπνους κατα τη διάρκεια της ημέρας δεν βοηθά τον ύπνο μας το βράδυ ούτε παρέχει ουσιαστική ξεκούραση ενώ αντίθετα συνίσταται να ασκούμαστε τουλάχιστον δύο με τρεις φορές την εβδομάδα ώστε να έχουμε πιο φυσιολογικό κύκλο ύπνου. Τέλος, καλό θα ήταν να αποφεύγουμε τους καφέδες, το τσιγάρο,τα υπνωτικά φάρμακα ή το αλκοόλ. Ειδικά για την περίπτωση του τσιγάρου, ο μύθος ότι μας ηρεμεί είναι παντελώς λάθος καθώς οργανικά η πρόσληψη καπνού αυξάνει τους χτύπους της καρδιάς και προκαλεί διέγερση.

Αυτές οι λίγες συμβουλές από εμένα και τον χρυσό οδηγό μου (Μάνος, 1997). Εύχομαι ξεκούραστα βράδια σε όλους!