Δευτέρα 28 Φεβρουαρίου 2011

Με πιάνει πανικός...



Η διαταραχή πανικού είναι από τις συχνότερες αγχώδεις διαταραχές και γενικά εκτιμάται ότι το 5 % του πληθυσμού κάποια στιγμή στη ζωή του θα εκδηλώσει κάποιο επεισόδιο κρίσης πανικού. Παρόλο που μπορεί να εμφανισθεί σε οποιαδήποτε ηλικία συνήθως εμφανίζεται για πρώτη φορά μεταξύ των 20-40 χρόνων.
    
     Τα κύρια χαρακτηριστικά της κρίσης πανικού είναι η αίσθηση απώλειας του ελέγχου, ο φόβος θανάτου, το έντονο άγχος, η αίσθηση επερχόμενης τρέλας και η αποξένωση από τον εαυτό και το περιβάλλον. Ταυτόχρονα το άτομο βιώνει μία σειρά από σωματικά συμπτώματα όπωςζάλη, ταχυκαρδία, κρύος ιδρώτας, τρόμος, ξηροστομία, τάσεις λιποθυμίας, ρίγος, αίσθημα πνιγμού, δύσπνοια, πόνος στο στήθος, τρέμουλο, ναυτία, μουδιάσματα στα χέρια και κράμπες.

        Αυτά τα συμπτώματα μπορεί να διαρκέσουν από 5 λεπτά έως και μία ώρα αλλά σε κάθε περίπτωση το άτομο νιώθει πως το επεισόδιο διαρκεί πολλές ώρες και τα λεπτά κυλούν βασανιστικά. Μόλις το επεισόδιο της κρίσης πανικού τελειώσει το άτομο αισθάνεται ιδιαίτερα εξαντλημένο και κυριεύεται από ένα έντονο αίσθημα άγχους για το επόμενο επεισόδιο.

        Συχνά, οι κρίσεις πανικού συνδέονται με την αγοραφοβία. Η αγοραφοβία λανθασμένα συνδέεται μόνο με το άγχος που βιώνει το άτομο όταν βρίσκεται ανάμεσα σε πολύ κόσμο καθώς μπορεί να αναφέρεται σε μία πληθώρα καταστάσεων τις οποίες το άτομο αποφεύγει από φόβο μήπως πάθει κρίση πανικού. Άρα αυτό το μέρος μπορεί να είναι και ανοιχτοί χώροι με λιγότερο κόσμο στους οποίους το άτομο νιώθει ανασφάλεια, εμπορικά κέντρα ή μέσα μαζικής μεταφοράς. 

        Πέρα από το αυξημένο άγχος που νιώθει το άτομο που βιώνει κρίσεις πανικού στις περισσότερες περιπτώσεις παρατηρείται και πτώση της λειτουργικότητάς του σε πολλά επίπεδα καθώς απομονώνεται από φόβο μήπως πάθει κάποια κρίση μπροστά σε άλλους ή σε άλλες περιπτώσεις δεν μπορεί να μείνει μόνο του καθώς φοβάται ότι θα πάθει μία κρίση την οποία δεν μπορεί να αντιμετωπίσει μόνος/η και θα πάθει έμφραγμα ή θα πεθάνει. Στις περισσότερες περιπτώσεις το άτομο συνδέει τις κρίσεις πανικού με συγκεκριμένο μέρος ή μέρη τα οποία στο μέλλον δεν πλησιάζει από φόβο μήπως ξαναβιώσει εκεί κρίση πανικού γεγονός που λειτουργεί ιδιαίτερα περιοριστικά στη ζωή του. Για παράδειγμα, το άτομο μπορεί να παρουσιάζει πολύ υψηλά επίπεδα άγχους στην ιδέα και μόνο να πάει  στο σούπερ μάρκετ ή σε ένα σινεμά.

       Οι κρίσεις πανικού μπορεί να εμφανιστούν σε ενήλικες οι οποίοι δεν είχαν σωστή συναισθηματική ανάπτυξη καθώς μεγάλωσαν σε οικογένειες που χαρακτηρίζονται από συναισθηματική αστάθεια ή δίπλα σε γονείς που υπήρξαν υπερπροστατευτικοί και δεν άφησαν περιθώρια προσωπικής ανάπτυξης. Ακόμη, οι κρίσεις πανικού μπορεί να εμφανιστούν σε περιόδους έντονου άγχους ή περιόδους που σηματοδοτούν μεγάλες αλλαγές όπως για παράδειγμα το διάστημα στο οποίο οι νέοι για πρώτη φορά φεύγουν από το πατρικό τους σπίτι και ζουν μόνοι τους.

             Σε κάθε περίπτωση, η διαταραχή πανικού προστάζει μία ιδιαίτερα ψυχοφθόρα καθημερινότητα στην οποία το άτομο είναι σχεδόν συνέχεια υπό το  καθεστώς του άγχους και του φόβου ενώ η ανεξαρτησία του πλήττεται σημαντικά με ακόλουθες συνέπειες την πτώση της αυτοπεποίθησης και την διατήρηση απαισιόδοξων και καταστροφικών σκέψεων.

          Η ψυχοθεραπεία μέσα από εξειδικευμένες πρακτικές μπορεί να επιτύχει την επίλυση των εσωτερικών προβλημάτων και συγκρούσεων με στόχο την εξάλειψη των κρίσεων πανικού και την βελτίωση της καθημερινότητας του ατόμου. Σίγουρα τα άτομα με διαταραχή πανικού δεν πρέπει να αντιμετωπίζονται ως κατά φαντασίαν ασθενείς και είναι μία διαταραχή η οποία δυστυχώς με τα δεδομένα της σύγχρονης πραγματικότητας πλήττει σημαντικό κομμάτι του πληθυσμού και ειδικά νέους ανθρώπους που δυσκολεύονται κάποιες φορές στο να διαχειρίζονται τα πολλαπλά βάρη που τα νέα δεδομένα συνεπάγονται.


       

Παρασκευή 25 Φεβρουαρίου 2011

To πρόσωπο του παιδεραστή

             


             Η παιδεραστία ομολογουμένως είναι ένα από τα πιο ειδεχθή εγκλήματα. Δεν είναι τυχαίο πως οι περισσότεροι από τους παιδεραστές που συλλαμβάνονται δεν καταφέρνουν ποτέ να φτάσουν σε δίκη καθώς ακόμη και ο πιο στυγνός των εγκληματιών θεωρεί πως δεν υπάρχει χειρότερο πράγμα από το να σημαδέψεις τη ζωή ενός παιδιού κατ' αυτόν τον τρόπο.

               Το πρόσωπο του παιδεραστή δεν είναι συγκεκριμένο παρόλο που οι περισσότεροι γονείς προσπαθούν να προστατέψουν το παιδί τους από τον περίεργο τύπο που θα συναντήσουν στο πάρκο. Στην πραγματικότητα, στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων παιδιών που έχουν πέσει θύμα σεξουαλικής κακοποίησης, ο δράστης είναι μέλος του στενού-φιλικού περιβάλλοντος της οικογένειας και σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να είναι και ένας από τους δύο γονείς.


              Δεν μπορώ να πω ότι δεν καταλαβαίνω την απέχθεια που νιώθει η συντριπτική πλειοψηφία των ατόμων στο άκουσμα και μόνο της λέξης παιδεραστής. Δεν ξεχνώ ότι ακόμη και όταν ήταν υποχρεωτικό στο πλαίσιο των μεταπτυχιακών μου σπουδών σκεφτόμουν με τρόμο τη στιγμή που ίσως βιώσω στο μέλλον: έναν παιδεραστή τον οποίον θα καλούμουν να αξιολογήσω, ακούγοντάς τον να μκου περιγράφει με λεπτομέρειες όλα αυτά που έχει κάνει σε παιδιά που νομίζουν πως τα παιδιά γίνονται όταν ο μπαμπάς και η μαμά ξαπλώνουν δίπλα δίπλα στο ίδιο κρεβάτι. Από την άλλη, ήταν μία πρόκληση να δω ποια είναι σε τελική ανάλυση η προσωπικότητα ενός παιδεραστή, ποιοι είναι οι μηχανισμοί που τον κάνουν να φέρεται με αυτόν τον αηδιαστικό τρόπο.

             Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τύποι παιδεραστών.Το κοινό τους σημείο θα μπορούσε να κανείς να πει ότι συνήθως ακολουθούν επαγγέλματα για να είναι κοντά σε παιδιά, κλόουν, προπονητές σε μικρές ηλικίες, δάσκαλοι κλπ. Ένας από τους τύπους παιδεραστών είναι αυτός ο οποίος υπολείπεται σε φυσική δύναμη και έχει ιδιαίτερα χαμηλή αυτοπεποίθηση. Αυτού του είδους ο δράστης, νιώθει ασφάλεια μόνο με τα παιδιά, καθώς μόνο σε αυτά μπορεί να επιβληθεί και έτσι μόνο αυτά μπορεί να δει και ως αντικείμενα σεξουαλικού πόθου. Παρόλα αυτά, οι θύτες που ανήκουν σε αυτή την κατηγορία χωρίζονται σε δύο επιμέρους ομάδες. Στη μία ομάδα ανήκουν αυτοί που αποπλανούν τα παιδιά, τα παγιδεύουν περίτεχνα μέσα από την χρήση δώρων, παιχνιδιών και άλλων αντικειμένων και συμπεριφορών. Στην άλλη ομάδα ανήκουν οι παιδεραστές οι οποίοι χρησιμοποιούν τη φυσική τους δύναμη και εξαναγκάζουν τα παιδιά σε σεξουαλικές πράξεις καθώς μόνο έτσι μπορούν να ικανοποιήσουν τις ορέξεις τους δεδομένου ότι υπολείπονται σημαντικά σε πολλούς τομείς για να έχουν υγιείς σχέσεις με συνομηλίκους. Στην τελευταία περίπτωση, μπορεί κανείς να δει ακραία περιστατικά στα οποία το παιδί μπορεί να βασανιστεί, να ταπεινωθεί ή να γίνει ακόμη και θύμα περαιτέρω σαδιστικών πρακτικών.

                Ο παιδεραστής χαρακτηρίζεται από συναισθηματική ανωριμότητα και προβλήματα υγιούς εμπειρίας και έκφρασης συναισθημάτων. Αυτός είναι και ο λόγος που απευθύνονται σε παιδιά, καθώς οποιαδήποτε σχέση με αυτά βιώνεται ως ελάχιστα απειλητική συγκριτικά με αυτές με τους ενήλικες. Σε μεγάλο ποσοστό, οι παιδεραστές όπως καταδεικνύουν σχετικές έρευνες είναι εσωστρεφείς, ντροπαλοί, ευαίσθητοι, μοναχικοί, χωρίς ιδιαίτερη αίσθηση του χιούμορ και πολλές φορές εκδηλώνουν συμπτώματα κατάθλιψης. 

                Αυτό που είναι ιδιαίτερα σημαντικό και πρέπει να τονιστεί είναι πως σε σημαντικό ποσοστό οι παιδεραστές υπήρξαν και οι ίδιοι θύματα σεξουαλικής κακοποίησης σε μικρή ηλικία για αυτό και δεν μπόρεσαν ποτέ να σχηματίσουν υγιείς σεξουαλικές σχέσεις. Αυτό που πολλούς ξενίζει είναι το πώς υπάρχει σεξουαλική διέγερση σε αυτά τα άτομα στην θέα ενός παιδιού. Εδώ οι επιστήμονες δεν μπόρεσαν να βρουν ικανοποιητικές απαντήσεις αλλά έχει καταγραφεί πως μεγάλος αριθμός παιδεραστών είχε σεξουαλικές εμπειρίες από ιδιαίτερα μικρή ηλικία.


             Τέλος, συνήθως οι παιδεραστές έχουν δυσλειτουργικές σκέψεις και ιδέες όπως το ότι η έλλειψη αντίστασης από την πλευρά των παιδιών είναι δείγμα θέλησης και συναίνεσης, ότι είναι μία εκπαιδευτική σεξουαλική εμπειρία για το παιδί και μάλιστα τα παραπάνω συχνά χρησιμοποιούνται ως δικαιολογίες για να εκλογικεύσουν τις πράξεις τους και να μην αισθάνονται ενοχές. Επιπλέον, δεν πρέπει να παραγνωρίζεται το γεγονός ότι η παιδεραστία δεν έχει φύλο και παρόλο που δεν προβάλλεται αυτό, έχουν συλληφθεί και καταδικαστεί και γυναίκες οι οποίες κακοποίησαν σεξουαλικά παιδιά. Η αιτία για αυτό ίσως είναι η εικόνα της γυναίκας στην κοινωνία και ο ισχυρός ρόλος της μητρότητας που απωθεί οποιονδήποτε να σκεφτεί μία γυναίκα ως άτομο που μπορεί να κακοποιήσει σεξουαλικά παιδιά.


            Θέλω να καταλήξω στο ότι οι υποθέσεις των παιδεραστών πρέπει να αντιμετωπίζονται με εξαιρετικά μεγάλη προσοχή καθώς χωρίς την απαραίτητη μακροχρόνια θεραπεία και την απαραίτητη παρακολούθηση οι δράστες στη συντριπτική πλειοψηφία τους θα κάνουν και νέα εγκληματα στο μέλλον. Έχουν για παράδειγμα καταγραφεί περιπτώσεις παιδεραστών που στη διάρκεια άδειας από τη φυλακή έχουν ξαναδιαπράξει το ίδιο έγκλημα. Είναι λοιπόν επιτακτική ανάγκη το σύστημα δικαιοσύνης να αντιμετωπίζει αυτές τις υποθέσεις με μεγαλύτερη υπευθυνότητα τόσο για την θεραπεία των ίδιων των δραστών οι οποίοι είναι σίγουρα άτομα με ψυχολογικά προβλήματα όσο και για την πρόληψη μέσα από τον έλεγχο μελλοντικών παιδιών-θυμάτων.

          Μπορεί το ζήτημα να είναι αποκρουστικό αλλά δεν πρέπει να το αγνοούμε και να το παραγνωρίζουμε γιατί σίγουρα έτσι δεν προστατεύουμε τα παιδιά που είναι τα υποψήφια θύματα. Επιπλέον, για να προστατέψουμε το δικό μας παιδί πρέπει να έχουμε μία σχέση εμπιστοσύνης μαζί του, να νιώθει ότι μπορεί να μασ μιλήσει πάντα για όλα τα πράγματα καθώς συχνή απειλή των παιδεραστών είναι: '' Αν το πεις στους γονείς σου θα σε σκοτώσω/ Αν το πεις στους γονείς σου θα τους σκοτώσω ή/και '' Αν το πεις στους γονείς σου, δεν θα σε αγαπάνε πια.''. Τέλος συχνά πρέπει να έχουμε μία εικόνα του σώματος του παιδιού μας αλλά και να προσέχουμε κάθε αλλαγή στη συμπεριφορά τους-συχνά τα παιδιά που είναι θύματα σεξουαλικής κακοποίησης εμφανίζουν υψηλά επίπεδα άγχους, κατάθλιψη ακόμη και αυτοκτονικές τάσεις.

       

Τετάρτη 23 Φεβρουαρίου 2011

Ποιος είναι ο σχιζοφρενής;



               Η σχιζοφρένεια είναι ίσως η πιο γνωστή ψυχική διαταραχή μαζί με την κατάθλιψη και πολλές φορές χρησιμοποιείται από πολλούς καθημερινά για να εξηγήσει περίεργες, επικίνδυνες ή αποκρουστικές συμπεριφορές ακόμη και εγκλήματα, όταν αυτά συνδέονται με κάποια ψυχική διαταραχή.
            
                Η κλινική εικόνα της σχιζοφρένειας είναι πολύπλοκη καθώς επηρεάζει πολλά διαφορετικά επίπεδα του ατόμου. Όσον αφορά τη σκέψη των ατόμων με σχιζοφρένεια αυτή συχνά κατακλύζεται από παραληρητικές ιδέες όπως ότι η σκέψη τους μπορεί να μεταφερθεί ή να επηρεασθεί από το ραδιόφωνο ή την τηλεόραση αλλά και παραληρητικές ιδέες μεγαλείου ή ιδέες που έχουν θρησκευτικό περιεχόμενο. Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί η σκέψη του ατόμου να γίνει εντελώς άκαμπτη ή να χαρακτηρίζεται από συγκεκριμένη εμμονή.
   
                Στο επίπεδο της αντίληψης το άτομο με σχιζοφρένεια στις περισσότερες περιπτώσεις έχει ψευδαισθήσεις οι οποίες μπορεί να είναι ακουστικές (να ακούει φωνές), οπτικές, απτικές, οσφρητικές αλλά και μία γενικότερη υπερευαισθησία στον ήχο, το φως και τις οσμές. Τα άτομα με σχιζοφρένεια δεν εκφράζουν συναίσθημα ενώ σε κάποιες περιπτώσεις το συναίσθημα είναι τόσο επίπεδο ώστε το πρόσωπό τους δεν έχει καμία έκφραση, είναι μία απρόσωπη μάσκα.

                  Επιπλέον, η έλλειψη βούλησης χαρακτηρίζει τα άτομα με σχιζοφρένεια και αυτός είναι ένας λόγος για την έκπτωση που εμφανίζουν σε σημαντικά πεδία της ζωής τους όπως για παράδειγμα η εργασία τους. Ακόμη η γενικότερη συμπεριφορά τους μπορεί να είναι κατατονική, οι διαπροσωπικές τους σχέσεις διαταραγμένες και ο λόγος τους αποδιοργανωμένος (λέγοντας πολλές φορές ασυναρτησίες).

                    H εμφάνιση της σχιζοφρένειας γίνεται συνήθως στην εφηβεία και την νεαρή ενήλικη ζωή ενώ μπορεί να εμφανισθεί σε κάποιες περιπτώσεις και μετά τα 45. Η προβληματική συμπεριφορά φαίνεται όταν για παράδειγμα το άτομο αρχίσει να παραμελεί τον εαυτό ή σε ένα μεταγενέστερο στάδιο όταν εκδηλώνει παράξενες συμπεριφορές όπως το να ψάχνει για ώρες στα σκουπίδια. Στην φάση που ονομάζεται ενεργός φάση της σχιζοφρένειας το άτομο εμφανίζει χαρακτηριστικά συμπτώματα, μπορεί για παράδειγμα να είναι σίγουρος ότι είναι ο πρωθυπουργός της χώρας, ότι κάποιοι τον καταδιώκουν ή προσπαθούν να ελέγξουν τον εγκέφαλό του ή σε κάποιες ελάχιστες μεν υπαρκτές δε ακραίες περιπτώσεις, να ακούει φωνές να του δίνουν εντολές και να καταφύγει σε επικίνδυνες πράξεις για τον εαυτό του ή τους άλλους (σημαντικό ποσοστό των ατόμων με σχιζοφρένεια αυτοκτονούν και ακόμη μεγαλύτερο έχει κάνει απόπειρα αυτοκτονίας).

                 Η καλή πρόγνωση της σχιζοφρένειας συνδέεται θετικά με μία καλή προνοσηρή κατάσταση, εμφανίζει υψηλότερα ποσοστά στις γυναίκες, συνδέεται θετικά με την απουσία οικογενειακού ιστορικού σχιζοφρένειας και με καλή λειτουργικότητα ανάμεσα στα επεισόδια. Όσον αφορά την αιτιολογία της σχιζοφρένειας αυτή ως επί το πλείστον βασίζεται σε νευρολογικά αίτια και είναι σίγουρο πως η ευαλωτότητα στη Σχιζοφρένεια μεταβιβάζεται γενετικά ΑΛΛΑ είναι σημαντικό να τονισθεί πως η εκδήλωση της σχιζοφρένειας επηρεάζεται και απο περιβαλλοντικούς παράγοντες.

                  Η σχιζοφρένεια είναι μία από τις πιο στενά συνδεδεμένες με το κοινωνικό στίγμα ψυχικές ασθένειες. Ένας άνθρωπος με σχιζοφρένεια μπορεί με την κατάλληλη θεραπεία να είναι καθ'όλα λειτουργικός και ''φυσιολογικός'' στα πλαίσια της κοινωνίας. Ακόμη, βάσει ερευνών το ποσοστό των ατόμων με σχιζοφρένεια που κάνουν κάποιο έγκλημα (π.χ. φόνος) δεν ξεπερνά το 2% , επομένως ίσως και εγώ η ίδια να είμαι πιο επικίνδυνη από το άτομο με την ταμπέλα του σχιζοφρενή. Σίγουρα, τα ΜΜΕ έχουν το μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης καθώς το θέμα της σχιζοφρένειας και των θρίλερ έχει κάνει καλό συνδυασμό και πουλάει πολύ τα τελευταία χρόνια.

                  Σε έρευνα που έκανα η ίδια σχετικά με τις ψυχικές ασθένειες και το στίγμα της κοινωνίας, φάνηκε πως η σχιζοφρένεια συνδέεται άμεσα με την κοινωνική περιθωριοποίηση καθώς υπήρξαν συμμετέχοντες που ανέφεραν πως δεν θα ήθελαν να έχουν ούτε ως γείτονα κάποιον σχιζοφρενή πόσο μάλλον να τον έχουν φίλο, σύντροφο, ή γονιό των παιδιών τους.

            Όπως και στις περιπτώσεις άλλων διαταραχών και εδώ υπάρχει διαφοροποίηση στον τύπο της σχιζοφρένειας, στη σοβαρότητα των συμπτωμάτων και  στη συχνότητα των επεισοδίων. Καλό θα ήταν λοιπόν να αποφεύγουμε τις γενικεύσεις και τις ταμπέλες και να μην βάζουμε όλους τους ανθρώπους στο ίδιο καζάνι.

                       Κάθε περίπτωση είναι διαφορετική και σίγουρα ο σχιζοφρενής δεν κρατάει απαραίτητα αλυσοπρίονο...





 

Τετάρτη 16 Φεβρουαρίου 2011

Κλεπτομανία

              
 
 
 
            Η κλεπτομανία είναι μία ψυχική διαταραχή η οποία εντάσσεται στην κατηγορία των διαταραχών του ελέγχου των παρορμήσεων οι οποίες έχουν ως βασικό χαρακτηριστικό την απώλεια του ελέγχου σε διάφορες ανά περίπτωση παρορμήσεις. Σε αυτή την κατηγορία εντάσσονται η πυρομανία ή ο παθολογικός τζόγος καθώς αποτελούν άλλα χαρακτηριστικά παραδείγματα περιπτώσειων στις οποίες το άτομο δεν μπορεί να αντισταθεί και να ελέγξει για αυτό και υποκύπτει κάθε φορά που νιώθει αυτή την παρόρμηση.
 
            Στην περίπτωση του κλεπτομανούς το άτομο νίωθει μία ακατανίκητη επιθυμία και παρόρμηση  να κλέψει αντικείμενα τα οποία δεν χρειάζεται πραγματικά, δεν του λείπουν ή/και δεν έχει πραγματικό οικονομικό πρόβλημα να αποκτήσει. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι γνωστή ηθοποιός του Hollywood η οποία παρόλο που δεν είχε σίγουρα προβλήματα οικονομικά, παρόλο που σίγουρα δεν της έλειπαν τα συγκεκριμένα ρούχα η καλλυντικά δεν μπορούσε να αντισταθεί σε αυτή την ακατανίκητη παρόρμηση.

            Αυτή καθ' αυτή η πράξη της κλεπτομανίας είναι που προσφέρουν τη μέγιστη ικανοποίηση στο άτομο και όχι το αντικείμενο που παράνομα έχει πάρει για αυτό και η διάρκεια αυτής της απόλαυσης είναι πολύ  μικρή και σύντομα η ίδια παρόρμηση γεννιέται ξανά στο άτομο. Η κλεπτομανία όμως λόγω του παρορμητικού της χαρακτήρα δεν είναι μία πράξη προσχεδιασμένη για αυτό και πολλές φορές δεν υπολογίζεται καλά η πιθανότητα αποκάλυψης και τιμωρίας ενώ ποτέ ένας ή μία κλεπτομανής δεν έχει συνεργό.
 
           Η κλεπτομανία είναι ουσιαστικά το αποτέλεσμα άλυτων ενδοψυχικών συγκρούσεων και προβλημάτων τα οποία εκφράζονται ενσυνείδητα με την παρόρμηση που νιώθει το άτομο και τη συνοδή προβληματική συμπεριφορά. Είναι σημαντικό να τονιστεί πως το ισχύον νομικό σύστημα στην Ελλάδα δεν διαχωρίζει την διαταραχή από τις απλές κλοπές που σκοπό έχουν το οικονομικό όφελος, επομένως οι κυρώσεις είναι ίδιες για όλους. Έτσι πρέπει  το άτομο να  αναγνωρίσει γρήγορα ότι αντιμετωπίζει πρόβλημα και να ζητήσει βοήθεια από κάποιον ειδικό πριν οι υποστεί όλες τις συνέπειες καθώς πέρα από τις νομικές συνέπειες πολύ συχνά τα άτομα που αντιμετωπίζουν την παρόρμηση της κλεπτομανίας πολύ συχνά νιώθουν έντονα συναισθήματα ενοχής και βιώνουν ακόμη και συμπτώματα κατάθλιψης.



Πέμπτη 10 Φεβρουαρίου 2011

Διακοπή του καπνίσματος: Θέλω αλλά δεν μπορώ

            

          

           Τα στατιστικά στοιχεία είναι καταπέλτης καθώς οι Έλληνες αποτελούν τους πιο θεριακλήδες της Ευρώπης και μάλιστα από πολύ μικρές ηλικίες. Ιδιαίτερα με τα νέα μέτρα αλλά και τις νέες τιμές των τσιγάρων δεν είναι λίγοι αυτοί που είτε σκέφτονται ή έχουν προσπαθήσει να το κόψουν. Δυστυχώς ακόμη και άνθρωποι με σοβαρά προβλήματα υγείας που λαμβάνουν ρητή εντολή από το γιατρό τους να κόψουν αυτή την βλαβερή συνήθεια σε μεγάλο ποσοστό δεν τηρούν την απόφασή τους να κόψουν το κάπνισμα ή σε πολύ σύντομο και σε κάποιες περιπτώσεις μεγαλύτερο διάστημα υποκύπτουν ξανά στον πειρασμό.
    
             Πέρα από τον ίδιο τον εθισμό του τσιγάρου και των ουσιών από τις οποίες αποτελείται όπως σε όλες τις περιπτώσεις εθισμών, το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι ο ψυχολογικός εθισμός και οι σχετικές δυσκολίες που συνδέονται με την διακοπή του τσιγάρου. 

            Για όλους τους καπνιστές το τσιγάρο αποτελεί σημαντικό κομμάτι της ζωής τους και συνδέεται με συγκεκριμένες πράξεις και συνήθειες όπως ο καφές ή το φαγητό ενώ συνδέεται και με συγκεκριμένα συναισθήματα και καταστάσεις όπως η στεναχώρια, η χαρά, η πλήξη ή η χαλάρωση.

               Αν το τσιγάρο για εσάς είναι ένας τρόπος χαλάρωσης αναζητήστε εναλλακτικούς τρόπους, είτε αυτό είναι η άσκηση, είτε το περπάτημα, ή απλές ασκήσεις αναπνοής. Ακόμη και αντικείμενα σε ένα πρώτο στάδιο που απασχολούν τα χέρια σας όπως τα γνωστά αντί-στρες μπαλάκια μπορούν να φανούν ιδιαίτερα χρήσιμα. Στην περίπτωση όπου το τσιγάρο ήταν απαραίτητο μετά το τέλος ενός γεύματος αντικαταστήστε το την ίδια ακριβώς στιγμή με ένα υγιεινό σνακ ή ακόμη και μικρή ποσότητα ενός γλυκού ή καραμέλας, το οποίο σταδιακά θα πάρει τη μορφή συνήθειας και θα αντικαταστήσει το άναμμα ενός τσιγάρου. Αν σκεφτεί κανείς λογικά, είναι ελάχιστα τα τσιγάρα τα οποία ένας καπνιστής απολαμβάνει καθώς τα περισσότερα είναι αποτέλεσμα συνήθειας, αμηχανίας ή βαρεμάρας, όταν για παράδειγμα είμαστε κολλημένοι στην κίνηση. Έτσι αν το έχουμε πάρει απόφαση και το κίνητρό μας είναι δυνατό μπορούμε να αποφύγουμε μεγάλο αριθμό τσιγάρων και να το κόψουμε εντελώς κατ' επέκταση. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να ειδοποιήσουμε και τους γύρω μας για την απόφασή μας να διακόψουμε το κάπνισμα για να προσαρμόσουν και αυτοί τις συμπεριφορές τους (π.χ. να μην καπνίζουν μέσα στο αμάξι μας) χωρίς αυτό να σημαίνει ότι πρέπει να καταφύγουμε σε υπερβολές καθώς πάντα θα υπάρχουν τσιγάρα και καπνιστές γύρω μας και το θέμα είναι το κατά πόσο εμείς θα εμμείνουμε στην αρχική απόφασή μας και πώς θα επιτύχουμε το στόχο μας και πώς θα διατηρήσουμε τα αποτελέσματά του μακροπρόθεσμα.

                 Το μεγαλύτερο πρόβλημα όμως είναι η διατήρηση της διακοπής του καπνίσματος καθώς είναι πολύ συχνό να έχει το άτομο που ήδη έχει διακόψει το κάπνισμα, υποτροπές. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να μην ακυρώνετε την προσπάθειά σας μεμιάς. Ακόμη και αν βρεθείτε σε μία στιγμή αδυναμίας και καπνίσετε ένα τσιγάρο μην θεωρήσετε ότι έχετε αποτύχει και μην υποτροπιάσετε πλήρως καπνίζοντας ολόκληρο το πακέτο. Ακόμη συχνά σε στιγμές μεγάλης χαράς ή λύπης και άλλων έντονων συναισθημάτων είναι πολύ πιθανό να υποτροπιάσετε. Μην ανάβετε τσιγάρο αλλά ακόμη και αν το κάνετε σκεφτείτε τι είναι αυτό που σας έσπρωξε να καπνίσετε και λύστε το με διαφορετικό τρόπο. Τις στιγμές που το τσιγάρο μπορεί να σας λείπει ή να ζηλεύετε κάποιον που καπνίζει σκεφτείτε μία σειρά από πράγματα που έχετε κερδίσει με την επιλογή σας να διακόψετε το κάπνισμα. Ίσως αν σκεφτείτε την αγκαλιά που χωρίς να νιώθετε άσχημα θα κάνετε στο παιδί σας ή το ανίψι σας, τις ώρες που μπορείτε να αφιερώσετε στο αγαπημένο σας άθλημα ή ακόμη και τα λεφτά τα οποία γλιτώνετε από τα πακέτα που δεν αγοράζετε. Σε κάποια άτομα μπορεί να είναι βοηθητικό τον πρώτο καιρό να αγοράζουν μικροδωράκια στον εαυτό τους με τα λεφτά που ΘΑ έδιναν για τσιγάρα και τώρα μπορούν να τα χρησιμοποιήσουν για κάτι άλλο. Για παράδειγμα, ένα ωραίο γλυκό, ένα καινούριο περιοδικό ή ένα ζευγάρι σκουλαρίκια θα σας θυμίζουν ότι αυτά τα λεφτά τα ξοδεύετε χωρίς ταυτόχρονα να κάνετε κακό στον εαυτό σας.

                  Κάποιοι ερευνητές στο εξωτερικό, υποστηρικτές της θεωρίας της μάθησης συστήνουν ακραίες λύσεις όπως για παράδειγμα στην περίπτωση των καπνιστών, να καπνίσουν τόσα τσιγάρα ώστε να φτάσουν σε σημείο να κάνουν εμετό γιατί έτσι θα συνδέσουν την άσχημη αυτή αίσθηση με το κάπνισμα και έτσι θα αποφύγουν και την ίδια τη συνήθεια. Εγώ πιστεύω πως είναι θέμα θέλησης, κινήτρων και μόνο ισχυρής επιθυμίας και μόνο έτσι μπορεί να υπάρξουν θετικά αποτελέσματα και με διάρκεια.

Δευτέρα 7 Φεβρουαρίου 2011

Ναρκισσισμός: κάθε μέρα με θαυμάζω όλο και περισσότερο...

          




          O Νάρκισσος είναι μία από τις πιο γνωστές μορφές στην αρχαιότητα. Ο Νάρκισσος ήταν ένας πανέμορφος νέος αλλά παρόλο που ήταν ερωτευμένες μαζί του όλες οι νύμφες του δάσους αυτός δεν ήθελε καμία γιατί θεωρούσε ότι δεν μπορούσε να ερωτευθεί καμία καθώς καμία δεν ήταν τόσο όμορφη όσο ο ίδιος του ο εαυτός. Έτσι ο μύθος λέει πως ο Νάρκισσος πνίγηκε προσπαθώντας να πιάσει το είδωλο του που καθρεφτιζόταν στον ποταμό γιατί ήταν ότι πιο ωραίο είχε ποτέ δει. Τέλος λέγεται πως στο σημείο που πέθανε ο Νάρκισσος φύτρωσε ένα πολύ όμορφο λουλούδι που πήρε το όνομά του από αυτόν.


       Πέρα όμως από το λουλούδι, το ίδιο πρόσωπο της μυθολογίας ο Νάρκισσος έδωσε το όνομά του και σε μία διαταραχή της προσωπικότητας τη ναρκισσιστική διαταραχή. Τα χαρακτηριστικά ενός ατόμου με ναρκισσιστική διαταραχή προσωπικότητας αναφέρονται σε άτομα που θεωρούν ότι είναι μοναδικά για αυτό και πρέπει να συναναστρέφονται μόνο με άλλα εξίσου σπουδαία και μοναδικά άτομα. Ακόμη συνήθως απαιτούν τον υπερβολικό θαυμασμό, την κολακεία και την εκτίμηση των άλλων ενώ εμφανίζουν παράλογες απαιτήσεις για ευνοϊκή μεταχείριση όπου και αν βρίσκονται . Ταυτόχρονα απαιτούν οι άλλοι να συμμορφώνονται στις δικές τους προσδοκίες και κανόνες. Είναι άτομα χωρίς εμπάθεια και κατανόηση και ως επί το πλείστον χρησιμοποιούν τους άλλους με όποιον τρόπο μπορούν για να πετύχουν τους στόχους τους. Επικεντρωμένοι στους δικούς τους στόχους δεν ενδιαφέρονται ούτε αναγνωρίζουν τις ανάγκες και τα θέλω των ατόμων γύρω τους, και συχνά εμφανίζουν αισθήματα φθόνου ή θεωρούν ότι οι άλλοι τα φθονούν. Γενικότερα, η συμπεριφορά τους θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί ως αλαζονική και υπεροπτική.

          Όλα αυτά μπορεί να ακούγονται τόσο βολικά σε πολλούς καθώς κανείς νομίζει πως με μια τέτοια συμπεριφορά ειδικά στη  σημερινή εποχή κάποιος μόνο κερδισμένος θα μπορούσε να βγει. Κάθε νόμισμα έχει δύο όψεις και αυτό συμβαίνει και στην περίπτωση των ατόμων με ναρκισσιστική διαταραχή προσωπικότητας. Τα άτομα με αυτή την διαταραχή είναι τόσο εξαρτημένα από την αυταρέσκειά τους και τον θαυμασμό των άλλων που η αυτοεκτίμησή τους είναι πολύ εύθραυστη, μπορεί ένα και μοναδικό αρνητικό σχόλιο να τους καταρρακώσει ενώ η αντίδρασή τους σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο μπορεί να είναι και απόλυτα επιθετική. Σε άλλες περιπτώσεις η έντονη αίσθηση ταπείνωσης που μπορεί να νιώσουν είναι πιθανό να τα οδηγήσει στην κοινωνική απομόνωση και την κατάθλιψη. Τέλος, τα άτομα με ναρκισσιστική διαταραχή συναντούν ιδιαίτερη δυσκολία στο να αποδεχθούν το γήρας.
         Υπολογίζεται ότι αυτή η διαταραχή εμφανίζεται στο 1% του γενικού πληθυσμού αλλά μπορεί να φτάσει μέχρι και το 16% του κλινικού πληθυσμού πολλές φορές σε συνδυασμό με άλλες διαταραχές ενώ παραπάνω από το 50% των ατόμων με τη  συγκεκριμένη διαταραχή είναι άνδρες.
    
         Όσον αφορά την αιτιολογία οι απόψεις δεν έχουν μία συγκεκριμένη τάση καθώς πολλοί ερευνητές θεωρούν ότι η συγκεκριμένη διαταραχή δεν εμφανίζεται συχνά μεμονωμένη. Από ψυχαναλυτικής όμως άποψης η οικογένεια φαίνεται να διαδραματίζει τον κυριότερο ρόλο καθώς υπερβολικές στάσεις και απόψεις των γονιών για το παιδί τους οδηγεί το παιδί στο να δημιουργήσει και να συντηρήσει τη ιδέα ενός μεγαλειώδους εαυτού την οποία εσωτερικεύει, προβάλλει και πολύ δύσκολα αλλάζει.

          Η σημερινή μου ενασχόληση με τη συγκεκριμένη διαταραχή σαφώς και δεν είναι τυχαία, σαφώς και είναι συνέχεια του τελευταίου άρθρου σχετικά με το facebook, ένας χώρος όπου ο ναρκισσισμός βασιλεύει. Θα μου πεις δεν χρειάζεται κανείς να έχει facebook για να πάρει αυτά τα μηνύματα. Ανοίγεις την τηλεόραση και να το πάλι...Δεκάδες νέοι και νέες, κενοί και επιφανειακοί αναλώνονται ώρες για τα νύχια, τα μαλλιά τους, το ντύσιμό τους, το πώς θα τραβήξουν τα βλέμματα  και το θαυμασμό των άλλων...Το καταγράφω πιο πολύ για να δώσω μια εξήγηση σε αυτό που σε πολλούς φαίνεται ανεξήγητο...Πόσα παραδείγματα...Τόσο όμορφη γιατί να καταστρέφεται έτσι; Γιατί να γίνει αλκοολικός; Γιατί να πέσει σε κατάθλιψη; Γιατί έτσι λειτουργεί το σύστημα...Τα άτομα με ναρκισσιστική διαταραχή είναι το βασικό υλικό της σύγχρονης τηλεόρασης,  του σύγχρονου star system, μόνο που υπάρχει δυστυχώς αρκετό υλικό και είναι τόσο εύκολα αναλώσιμο...Και μετά αναγκάζονται να καταφύγουν όλο σε μεγαλύτερες υπερβολές για να κερδίσουν τον θαυμασμό...Και αυτός δεν έρχεται ή έρχεται και κρατάει πολύ λίγο...και ο κατήφορος συνεχίζεται...Θα μπορούσα να κατονομάσω πολλά τέτοια άτομα αλλά είμαι σίγουρος ότι όλοι έχετε δεκάδες στο μυαλό σας...

           Τονίζω πως άλλο η αυτοπεποίθηση και άλλο ο ναρκισσισμός...Ο ναρκισσισμός όπως και όλες οι διαταραχές είναι μία παθολογική μορφή συγκεκριμένων χαρακτηριστικών. Απλά με λυπεί πως τριγύρω οι νάρκισσοι αυξάνονται συνεχώς και δυστυχώς πολλές φορές δεν αξίζουν ούτε το 1/100 του θαυμασμού που απαιτούν... Κάποτε είχα διαβάσει κάπου ένα γνωμικό το οποίο δυστυχώς δεν ξέρω ποιου είναι αλλά μου έρχεται πάντα στο μυαλό όταν συναντώ τέτοια άτομα (όχι φυσικά όταν έρχονται να ζητήσουν βοήθεια αλλά όταν απολαμβάνουν να ζουν έτσι...).

''Αν βρεις άνθρωπο που να έχει μεγάλη ιδέα για τον εαυτό του, να είσαι βέβαιος πως αυτή είναι η μόνη μεγάλη ιδέα που πέρασε από το μυαλό του''



Παρασκευή 4 Φεβρουαρίου 2011

Facebook: μία απαιτητική ψηφιακή κοινωνία

           


          Το Facebook εδώ και λίγα χρόνια έχει μπει για τα καλά στη ζωή πολλών ανθρώπων και στη χώρα μας. Θυμάμαι κάπου το 2005 στην Αγγλία που οι περισσότεροι ρωτούσαν αν μπορούν να σε βρουν στο Facebook όχι να ζητήσουν  τον αριθμό του τηλεφώνου σου. Τότε μου φαινόταν πολύ περίεργο και ούτε για μία στιγμή δεν μου πέρασε από το μυαλό τι θα επακολουθήσει στο μέλλον με τη συγκεκριμένη ιστοσελίδα.


          Δεν είμαι από τους πολέμιους του Facebook ούτε πρόκειται να αναλωθώ σε θεωρίες συνομωσίας για τα προσωπικά στοιχεία των χρηστών γιατί ούτως ή άλλως τα στοιχεία όλων είναι διαθέσιμα ανά πάσα στιγμή για όλες τις υπηρεσίες ελέγχου και καταστολής. Από τη μία μπορώ να πω ότι το διασκεδάζω από την άλλη παρατηρώ συνεχώς συμπεριφορές γιατί για μένα το Facebook είναι μία κοινωνία. Όπως και στην πραγματική κοινωνία ο χαρακτήρας του κάθε μέλους φαίνεται ξεκάθαρα από συγκεκριμένες δραστηριότητες και δημοσιεύσεις.

          Πολλές έρευνες έχουν καταδείξει ότι μεγάλο ποσοστό των κινήσεων και δημοσιεύσεων των χρηστών  γίνονται με άμεσο στόχο την αντίδραση και όχι για αυτή καθ' αυτή την έκφραση απόψεων. Καθημερινά παρακολουθώ διάφορα είδη σχολίων και δημοσιεύσεων που μοναδικό σκοπό έχουν να προκαλέσουν την αντίδραση. Σε κάποιες περιπτώσεις χρησιμοποιούνται ερωτικά υποννοούμενα, σε άλλα βωμολοχίες και σε άλλα απλά ξεπατικωμένα αποφθέγματα για να εγείρουν την αντίδραση και περιέργεια των αδαών που τώρα ανακαλύπτουν τις απόψεις του Einstein για το σύμπαν, ή τον τετριμμένο πιο Coelho.

       Ένας από τους πιο κλασσικούς τύπους χρηστών είναι οι καθ' όλα εθισμένοι. ''Φίλοι'' που ξοδεύουν πολλές ώρες της μέρας απλά για να ανακοινώσουν το τι θα κάνουν, πού θα πάνε, με ποιον, γιατί και τι...Αν αναλώνεσαι στο να ανακοινώνεις πριν το κάνεις σίγουρα αναλώνεσαι στο να κοιτάς συνεχώς τι ανακοινώνουν οι άλλοι και τελικά η ζωή σου γίνεται μία διαδικτυακή βιτρίνα...Επιπλέον, ας σκεφτούν όλοι αυτοί οι φανατικοί χρήστες πως όπως όλες οι μόδες του εξωτερικού έρχονται έτσι και αργά η γρήγορα θα εμφανισθούν και τα εγκλήματα που βασίζονται σε πληροφορίες του Facebook. Δεν θα αργήσει η μέρα που ο κλέφτης θα μπει στο σπίτι σου γιατί ξέρει ότι λείπεις μια βδομάδα διακοπες στις Μπαχάμες...

     Ο κλασσικότερος τύπος όλων όμως και για πολλές έρευνες ή και η βάση της αρχικής ιδέας και λειτουργίας της σελίδας αυτής είναι ο νάρκισσος. Μέσα σε αυτή την ιστοσελίδα δικτύωσης ο καθένας μπορεί να χτίσει ένα νέο προφίλ. Να διαλέξει τις φωτογραφίες που θα βάλει, τις σελίδες που θέλει να προβάλλει ότι χρησιμοποιεί, τις ταινίες που βλέπει, να προσεγγίσει τα ταίρια που θέλει με την διαφορά ότι θα έχουν ήδη αποκτήσει μία εικόνα βάσει του προφίλ που είναι δημοσιευμένο. Πόσα μοντέλα και αν δεν έχουν ξεπηδήσει από το Facebook, πόσα photoshootings δεν έχει πάρει το μάτι μου και γιατί όχι άλλωστε; Στο Facebook είσαι ότι δηλώσεις... Μόνο που με 1.70 ύψος άνδρας μοντέλο δεν γίνεσαι ούτε καθηγητής πανεπιστημίου απλά επειδή το δηλώνεις στους εργοδότες. Ο στόχος αυτών των ατόμων είναι να δημιουργήσουν και να συντηρήσουν μία ωραιοποιημένη εικόνα και πίσω από την οθόνη του υπολογιστή αυτό είναι πολύ εύκολο. Παρατηρώ όλα αυτά τα άτομα με υψηλά επίπεδα ναρκισσισμού και βλέπω ότι η ενασχόλησή τους καθημερινά με τις φωτογραφίες και τις δημοσιεύσεις τους απασχολεί πολλές ώρες. Σε μία αντίστοιχη έρευνα που πραγματοποιήθηκε στην Αμερική βρέθηκε ότι σημαντικός αριθμός χρηστών παρουσιάζουν ναρκισσιστική προσωπικότητα και εξαρτώνται σημαντικά από το Facebook σε σημείο να δημοσιεύουν συνεχώς υλικό μέχρι να κερδίσουν την απόλυτη προσοχή των άλλων.

        Ιδαιίτερη προσοχή πρέπει όμως να δοθεί στους εφήβους που χρησιμοποιούν τη συγκεκριμένη σελίδα κοινωνικής δικτύωσης. Στο εξωτερικό ήδη έχουν καταγραφεί περιστατικά βιασμών, απαγωγών ακόμη και φόνου σε περιπτώσεις όπου έφηβες κυρίως παρασύρονται και βγαίνουν να συναντήσουν από κοντά τους διαδικτυακούς τους φίλους. Όπως όμως τονίστηκε παραπάνω καθένας ότι δηλώσει είναι στο διαδίκτυο και στην ψηφιακή αυτή κοινωνία σαφώς και υπάρχουν οι διεστραμμένοι, οι επικίνδυνοι και οι κακόβουλοι.

       Αυτό που θέλω να τονίσω είναι το Facebook είναι μία σελίδα κοινωνικής δικτύωσης που έχει πληθώρα θετικών χαρακτηριστικών. Τι πιο ωραίο από τον επικοινωνείς και να βλέπεις πως περνά ο φίλος σου που σπουδάζει στην άλλη πλευρά του κόσμου χωρίς να ξοδεύεις ουτε cent; Ti ωραίο να πληροφορείσαι και να οργανώνεσαι άμεσα για γεγονότα και δραστηριότητες που σ ενδιαφέρουν ή να παίζεις τα εκατοντάδες παιχνίδια που είναι δωρεάν; Γιατί όχι να ανταλλάξεις και απόψεις για διάφορα θέματα, αθλητικά, πολιτικά κλπ. Αυτή όμως η σελίδα είναι κομμάτι της κοινωνίας, μην εκτίθεσαι ανεπανόρθωτα, μην ανησυχείς για τα προσωπικά σου δεδομένα καθώς μόνο ότι δημοσιοποιείς εσύ ο ίδιος γίνεται γνωστό στους άλλους, μην θέτεις τον εαυτό σου σε κίνδυνο και αποκαλύπτεσαι σε όποιον ζητά να γίνει φίλος σου. Σκέψου αν θα πήγαινες να πιεις καφέ με έναν ξένο επειδή σου το ζήτησε ευγενικά στο δρόμο...Γιατί να τον βάλεις στον κύκλο σου και να του δώσεις τις πληροφορίες σου έτσι απλά... Τέλος, κατάλαβε πως η πραγματική ζωή είναι έξω από το διαδίκτυο, έξω από αυτό που θες να δεις ή να δείξεις...

Α! και την επόμενη φορά που θα βγεις να πιεις ένα ποτό μπορείς να συζητήσεις με τους φίλους σου από το να ξοδέψεις όλο τον ελεύθερό σου χρόνο με αμέτρητα φλας μέχρι να βγάλεις την πιο ωραία φωτογραφία που θα είναι το πειστήριο στους διαδικτυακούς δου φίλους για το πόσο καλά πέρασες χθες το βράδυ (;)...Τέλος μπορείς να καταλάβεις ότι με όλα αυτά τα Like που κάνεις, τη συμμετοχή σε group και την εμφάνισή σου στα φωτογραφικά άλμπουμ των διαφορων μαγαζιών που πηγαίνεις δίνεις ένα πολύ καλό καταναλωτικό προφίλ στις εταιρίες και το σχετικό σύστημα (και αν δε με πιστεύεις κοίτα δεξία στη σελίδα σου...ω, τι σύμπτωση να είναι η αγαπημένη σου μάρκα ρούχων...α!και αγγλικά πανεπίστημια...εκεί δεν ήταν να πας να σπουδάσεις; δες κάτι συμπτώσεις βρε παιδί μου...)


Τρίτη 1 Φεβρουαρίου 2011

Κατάθλιψη: μία σύγχρονη μάστιγα ή απλά μόδα;

        

             Μία από τις πιο συχνές ψυχικές διαταραχές της εποχής είναι η κατάθλιψη. Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τύποι κατάθλιψης ανάλογα με τους προσδιοριστές βαρύτητας, ψύχωσης και ύφεσης. Έτσι η κατάθλιψη μπορεί να χαρακτηρίζεται από ένα και μοναδικό καταθλιπτικό επεισόδιο, να είναι χρόνια, εποχιακή, να έχει υφέσεις και εξάρσεις, να είναι ήπια, μέτρια, ή σοβαρή.
          

             Η κατάθλιψη επηρεάζει σημαντικά το άτομο στο πλαίσιο πολλών επιπέδων όπως το συναισθηματικό, το γνωστικό, της αντίληψης και συγκέντρωσης. της κινητοποίησης και του σώματος. Το άτομο με κατάθλιψη περιγράφει συνήθως την διάθεσή του με φράσεις όπως: ''δε με νοιάζει πια'' ενώ υπάρχουν και περιπτώσεις ατόμων που αρνούνται ότι νιώθουν θλίψη παρόλο που αυτό φαίνεται ξεκάθαρα στο πρόσωπό τους (συνήθως παιδιά). Η κατάθλιψη συνδέεται άμεσα με την έλλειψη ευχαρίστησης τη λεγόμενη ανηδονία, καθώς το άτομο δεν βρίσκει ευχαρίστηση σε τίποτα, ακόμη και σε πράγματα που στο παρελθόν το γέμιζαν χαρά. Ακόμη πολλά άτομα με κατάθλιψη νιώθουν πολύ άγχος, ένα συνεχή φόβο για έναν επικείμενο κίνδυνο που πολλές φορές συνοδεύονται από ταχυκαρδίες και άλλα σωματικά συμπτώματα. Επιπλέον, τα άτομα με κατάθλιψη παρουσιάζουν διαταραχές στον ύπνο καθώς μπορεί να μην μπορούν να κοιμηθούν καθόλου (αϋπνίες) ή και το αντίθετο να κοιμούνται συνέχεια ( υπερϋπνία, συνήθως εμφανίζεται σε παιδιά και εφήβους). Πολλοί καταθλιπτικοί εμφανίζουν διαταραχές πρόσληψης τροφής ενώ συχνά ιδιαίτερα οι γυναίκες μπορεί να εμφανίσουν και νευρική ανορεξία. Επιπλέον, το άτομο με κατάθλιψη, νιώθει μία συνεχή αίσθηση κόπωσης, ελάττωση της ερωτικής διάθεσης, ένα αίσθημα ανημπόριας ενώ σε πιο σοβαρές περιπτώσεις το άτομο παρουσιάζει αυτοκτονικό ιδεασμό. Το 1% των ατόμων με κατάθλιψη πεθαίνει αυτοκτονώντας μέσα σε 12 μήνες από την έναρξη του καταθλιπτικού επεισοδίου. Παρόλο που είναι οξύμωρο είναι αληθινό, ότι συνήθως τα άτομα με κατάθλιψη βρίσκονται σε μεγαλύτερο κίνδυνο αυτοκτονίας στην περίοδο των 6-9 μετά τη βελτίωση που παρουσιάζουν και αυτο συμβαίνει γιατί μόνο τότε ουσιαστικά έχουν βρει κάποια αποθέματα ενέργειας για να ολοκληρώσουν το σχέδιό τους.

             Η κατάθλιψη μπορεί να έχει ηλικία έναρξης οποιαδήποτε ηλικία αλλά η μέση ηλικία έναρξης είναι γύρω στα 25. Είναι σημαντικό να τονιστεί πως στην περίπτωση της κατάθλιψης δεν ισχύουν οι μεταβλητές του μορφωτικού επιπέδου, της κοινωνικό-οικονομικής τάξης, της εθνικότητας και της οικογενειακής κατάστασης.

             Η κατάθλιψη εμφανίζεται σε μεγαλύτερα ποσοστά στις γυναίκες από ότι σε άνδρες και αυτό πιθανόν σε ένα κοινωνικό-πολιτισμικό πλαίσιο εξηγείται μέσω των πολλαπλών ρόλων που οι γυναίκες αναλαμβάνουν στη σύγχρονη κοινωνία. Η γυναίκα καλείται να είναι μητέρα, σύζυγος, γυναίκα, καλή επαγγελματίας και είναι πιθανόν σε πολλές περιπτώσεις να επωμίζονται ένα τεράστιο φορτίο. Επιπλέον, παράγοντες όπως η κακή διατροφή, η τηλεόραση, η κακή χρήση του υπολογιστή, το πενθος, η εγκυμοσύνη, η λοχεία αλλά και η χρήση ψυχοδραστικών ουσίων συνδέονται με την εμφάνιση της κατάθλιψης.

            Η δική μου γνώμη είναι πως πέρα από τους παραπάνω παράγοντες, η κατάθλιψη συνδέεται κυρίως με την πτώση των κοινωνικών αξιών και την διάλυση του οικογενειακού και κοινωνικού δικτύου. Σήμερα, όλοι οι άνθρωποι έχουν πολλούς γνωστούς, ξοδεύουν πολλές ώρες για τις κοινωνικές τους δραστηριότητες αλλά δεν επικοινωνούν ουσιαστικά, δεν συζητούν...όλοι θέλουν να μιλήσουν αλλά κανείς δεν δείχνει την υπομονή να ακούσει. Έχουμε ξεχάσει να ακούμε, να βοηθάμε, όλοι έχουμε τα δικά μας προβλήματα και συνήθως πάντα έχουμε πιο σοβαρά προβλήματα από αυτά που έχει ο άλλος. Έπειτα, η παρούσα οικονομική κατάσταση, η έλλειψη σεβασμού και η διαφθορά που χαρακτηρίζει την κοινωνία μας πολύ απλά σε κάποια άτομα προκαλεί θλίψη, μία θλίψη που πολοί δεν μπορούν να διαχειριστούν.

          Από την άλλη είμαι ενάντια στην ισχυροποίηση της ταμπέλας της κατάθλιψης. Πολύ εύκολα ψυχολόγοι, ψυχίατροι και λοιπό ιατρικό προσωπικό δίνουν με περίσσια ευκολία την διάγνωση της κατάθλιψης και συνταγογραφούν τα αντικαταθλιπτικά. Τα φάρμακα είναι ξένο σώμα στον οργανισμό μας δεν είναι πανάκεια. Ακόμη, η θλίψη και η στενοχώρια είναι συναισθήματα που όλοι νιώθουμε...Φυσικά και αν χάσεις ένα αγαπημένο σου πρόσωπο θα νιώσεις πόνο και θλίψη αλλά αυτό δεν είναι κατάθλιψη. Για να λάβει κάποιος την διάγνωση της κατάθλιψης πρέπει να μην μπορεί να λειτουργήσει σε προσωπικό, επαγγελματικό και κοινωνικό επίπεδο, πρέπει να παρουσιάζει τα συμπτώματα που περιγράφηκαν παραπάνω στο μεγαλύτερο μέρος της μέρας, τις περισσότερες μέρες του χρόνου για δύο χρόνια. 

         Δεν θα ξεχάσω μία καλοχτενισμένη και καλοντυμένη κυρία που χρόνια πριν είχε ζητήσει βοήθεια γιατί είχε κατάθλιψη...Πιστέψτε με το άτομο με κατάθλιψη με δυσκολία σηκώνεται από το κρεβατι του ή αποχωρίζεται το σπίτι του.

        Αυτό που εγώ προτείνω είναι να ζούμε τη ζωή μας με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, να ξεπερνάμε τα προβλήματα με όποιο τρόπο θεωρούμε καλό, να υποδεχόμαστε τη θλίψη όταν αυτή έρχεται γιατί μέσα από αυτή θα εκτιμήσουμε την ευτυχία στο μέλλον. Και όταν νιώσουμε ότι αλλάζουμε, ότι χανόυμε τον εαυτό μας να ζητήσουμε την βοήθεια της οικογένειάς μας και την βοήθεια από ειδικούς.